مرداد
دراین مقاله قصد داریم در مورد کابلشو – سرسیم – وایرشو و انواع آن بپردازیم.
فهرست مطالب
- 1- مقدمه
- 2- کابلشو چیست
- 3- سرسیم چیست
- 4- وایرشو چیست
- 5- انواع کابلشو
- 6- انواع پرس سیم
- 7- نصب سرسیم
—————————————————————
مقدمه
انواع مختلفی از کابلشوهای برقی در بازار موجود‌است. برای انتخاب واقعی باید کارکردها و کاربردهای آنها را بدانید. زیرا نوع اتصال سیم و کابلشو از نظر طول عمر سیستمی که قرار‌است نصب‌شود، موضوعی حیاتی‌است. بر اساس تحقیقات انجام‌شده، اکثر خرابی های الکتریکی ناشی از خرابی اتصالات‌است. استفاده از محصولات مناسب این مشکلات را به حداقل می‌رساند.
کابلشو چیست؟
کابلشو یک قطعه اتصال‌است که برای اتصال کابل به پایانه‌های دستگاه‌های الکتریکی استفادهمیشود. این سهولت را برای اپراتورها در فرآیندهای مونتاژ، نگهداری و تعمیر فراهم می‌کند.
در جاهایی که باید اتصال دائمی وجود داشته‌باشد و در جاهایی که اتصال مستقیم ناخوشایند یا غیرممکن‌است، از کابلشو استفادهمیشود.
از وایرشو به عنوان اتصال کابل برق به نقاط اتصال متفاوت مانند شینه مسی، کلید فیوز و یا کلید های اتوماتیک استفادهمیشود.
وایرشو پرسی
این نوع کابلشوها از متداول ترین نوع کابلشوها بوده و به نسبت دو مدل دیگر لحیمی و پیچی، ارجحیت دارد.
و این نوع سرسیم برای اتصال سیم‌های افشان مورد‌استفاده قرار‌می‌گیرد.
در این نوع وایرشوها، کابل درون سرسیم قرار‌گرفته و سپس به کمک پرس، متصل می‌شوند.
وایرشو لحیمی
در این نوع کابلشوها، کابل به جای قرارگیری درون سرسیم، در سر کابل به هم لحیم می‌شوند.
همچنین باید دقت‌کرد که لحیم‌کاری به خوبی انجام‌شده و هوا بین کابل و کابلشو محبوس نشود تا
کابل و سرسیم کاملا هم از لحاظ الکتریکی و هم از لحاظ مکانیکی به هم متصل باشند.
به علاوه، برای لحیم باید از سیم‌های لحیم مخصوص اتصالات برقی استفاده‌شود.
وایرشو پیچی
در این نوع سرسیم محل قرار گیری کابل توسط 2 پیچ در طرفین اتصال پیدا می‌کند.
120 نشان‌دهنده 120 اینچ، مقطع هادی مناسب برای کابلشو‌است.
12 قطر سوراخ متناسب با پیچ سرسیم است.
KL شرکت سازنده وایرشو و یا همان شرکت klauke آلمان‌است.
—————————————————————
سرسیم چیست
برای بستن استاندارد سیم‌ها و کابل‌ها در زیر پیچ‌های مختلف از جمله کنتاکتور ، مینیاتوری ،
کلید و پریز ، ترمینال و … از سرسیم ها‌استفاده می‌شود ،
که این سرسیم ها‌به چند دسته تقسیم می‌شوند.
انواع سرسیم
- وایرشو
- گرد
- دوشاخ
- سوزنی
- کولری
- برنجی
- کابلشو
- موف
- کانکتور(کورکن)
که همه این محصولات به یک اسم واحد شناخته‌می‌شود که به آنها سرسیم می‌گویند و همانطور از نام
آن پیداست بر روی سرسیم و قسمت هادی سیم به وسیله پرس مخصوص هر سرسیم قرار می‌گیرند.
1- سرسیم حلقه‌ای
قسمت اتصال یک لنگه حلقه‌ای به صورت دایره ای کاملا بسته‌است. دارای ساختار گرد و سطح تماس صاف‌است. در اتصال دستگاه‌های فشار ضعیف مانند MCB، MCCB، ACB استفادهمیشود. نسخه‌های با قطر بالا را می توان در کاربردهای ولتاژ متوسط استفاده‌کرد.
به طور کلی، از مس الکترولیتی خالص با کیفیت بالا (گاهی اوقات آلومینیوم) ساخته‌شده‌است و برای جلوگیری از خوردگی جوی، الکترو قلع بدون سرب‌است. دارای نسخه تک سوراخ یا چند سوراخه‌است. کابلشوهای چند سوراخ برای کاربردهایی که دو یا چند پیچ برای جلوگیری از چرخش یا حرکت گیره‌ها مورد نیاز‌است، مناسب هستند.
2- سرسیم دوشاخ
قسمت اتصال یک خرطومی از نوع چنگال به شکل نیمه ماه‌است. کاملا گرد نیست. می‌توان از آن در اتصال رله، تایمر، کنتاکتور استفاده‌کرد.
3-سرسیم سوزنی
قسمت اتصال یک خرطومی از نوع پین دارای ساختاری نازک و بلند‌است. به شکل یک سوزن‌است. برای خاتمه هادی‌ها به بلوک‌های تماسی طراحی شده‌است. در اتصال بلوک‌های ترمینال و برخی از قطعات الکترونیکی استفادهمیشود.
—————————————————————
کمیسیون بین المللی الکتروتکنیکی (IEC):
IEC به عنوان یک سازمان استاندارد بین المللی استانداردهای بین المللی را برای کلیه فناوری‌های الکتریکی، الکترونیکی و مرتبط یا “الکترو تکنولوژی” ارائه می‌دهد. همراه با سایر کاربردهای صنعتی، IEC فناوری‌هایی مانند تولید، انتقال و توزیع برق، نیمه هادی‌ها برای کابل‌های برق را استاندارد می‌کند. IEC همچنین ارزیابی انطباق را انجام می‌دهد و تأیید می‌کند که تجهیزات، سیستم‌ها یا اجزا با استانداردهای بین‌المللی تطبیق دارند.
آزمایشگاه‌های (UL):
آزمایشگاه Underwriters (UL) یک سازمان صدور گواهینامه ایمنی جهانی‌است که آزمایش‌های شخص ثالث را انجام می‌دهد که انواع مختلف محصولات را تأیید می‌کند. شاخه‌ها و کانکتورهای کابل در دسته کانکتورهای سیم قرار می‌گیرند و باید با استاندارد UL 486A-486B مطابقت داشته‌باشند.
UL شماره‌های سبک متفاوتی را برای هر یک از محصولات تایید‌شده اختصاص می‌دهد. یک صفحه سبک ایجاد‌می‌کند که مشخصات را فهرست می‌کند، به عنوان مثال، AWM دارای مشخصات محدوده اندازه گیج، مواد عایق، درجه حرارت و رتبه بندی ولتاژ برای AWMاست. هر سبک‌استفاده عمومی یک محصول را که توسط ارزیابی UL از محصول تعیین‌می‌شود، مشخص‌می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. شکل 1 نمونه‌ای از صفحه سبک برای UL Style 1015است. در UL-conformation، سازنده می‌تواند علامت گواهی را روی محصولات خود قرار‌دهد.
—————————————————————
آیا‌نوع عایق واقعا مهم‌است؟
نوع‌عایق ترمینال شما نقش مهمی در عملکرد و عملکرد اتصال الکتریکی شما دارد. انقباض حرارتی بالاترین سطح حفاظت را ارائه‌می‌دهد و تقریباً در هر محیطی قابل استفاده‌است. عایق نایلونی همچنین سطح بالایی از محافظت را ارائه می‌دهد و عایق نیمه شفاف آن، شناسایی مناسب چین و چروک را به یک کار ساده تبدیل می‌کند. مرحله بعدی عایق وینیل‌است که سطح محکمی از محافظت را ارائه می‌دهد. مقرون به صرفه ترین گزینه غیر عایق‌است. هر یک از این انواع در شرایط مناسب تخصص منحصر به فرد خود را ارائه‌می‌دهد. ترفند این‌است که بدانید چه زمانی از هر‌نوع استفاده‌کنید.
نصب سرسیم انواع کابلشو
اتصال سیم‌ها به سرسیمها به دو صورت لحیمی و پرسی صورت می‌گیرد.
1- سرسیم لحیمی
با توجه به اندازه سرسیم، روکش (عایق) سیم را جدا کرده بر روی فیش قرار‌داده سپس به کمک هویه و سیم لحیم مرغوب (۳۷% سرب- ۶۳% قلع) لحیم کاری کنید. در زمان لحیم کاری بایستی دقت کرد که روکش عایق سیم نسوزد.
2- سرسیم پرسی
در نصب این سرسیم از انبر پرس برای پرس کردن سرسیم به کار می‌رود.
پرس کردن سیم ها
جهت این نوع اتصالات، یک ابزار پرس کننده مورد نیاز‌است. از ابزارهایی با مصارف عمومی نیز می توان جهت این کار استفاده‌کرد. فشار وارده توسط یک مانع ثابت تنظیم‌می‌شود تا از اتصال کامل سیم و ترمینال اطمینان حاصل شود. سطح سیم فشرده شده تا از عدم وجود فضای خالی در آن اطمینان حاصل شود.
در صورتی که بخواهیم یک سیم افشان را به ترمینال وصل کنیم باید از سرسیم استفاده شود. قلع اندود کردن سر سیم توصیه نمی شود زیرا در این صورت در اثر فشار زیاد و لرزش اتصالات لحیم شده شل می‌شود.
دستور العمل پرس کردن سرسیمها انواع کابلشو
روکش عایق سرسیم را به اندازه مورد نیاز در می آوریم (لخت می‌کنیم). طول سیم لخت شده با توجه به نوع سرسیم متفاوت است (سرسیم دارای روکش عایق و بدون روکش عایق) در مورد سرسیم های دارای روکش عایق باید سیم داخل قسمت عایق سرسیم شود در صورتی که در سرسیم بدون عایق، باید عایق سیم با سرسیم فاصله داشته باشد. روش زیر در این رابطه باید مورد توجه قرار گیرد.
در صورت استفاده از سر سیم بدون روکش عایق، باید بین انتهای عایق سیم و سر سیم حدود یک میلی متر فاصله باشد و در صورتی که سر سیم دارای قطعه ای ضمیمه جهت کاهش تنش وارده بر آن باشد در این محل نصب می شود. در صورتی که از سر سیم دارای روکش عایق استفاده شود انتهای عایق سیم باید داخل عایق سر سیم قرار گیرد.
1- سر سیم را در انتهای سیم قرار می دهیم برای هر سیم باید از سر سیم مناسب استفاده شود.
2- به منظور پرس کردن سر سیم، باید‌از سوراخ مناسب دستگاه پرس استفاده‌شود.
3- دستگاه پرس را تا محل رسیدن به نقطه توقف فشار می دهیم تنها با رسیدن به این نقطه توقف می توان از اتصال مناسب سر سیم به سیم اطمینان حاصل کرد.
4- در مرحله آخر دستگاه پرس را باز کرده و از اتصال مناسب سیم و سرسیم اطمینان حاصل می‌کنیم.
ابزار پرس سرسیم و فیش‌ها
در اتصالات قابل جدا شدن می‌بایست از فیش یا ترمینال‌های مخصوص استفاده‌شود. اغلب اتصالاتی که در سیم‌کشی اتومبیل و دستگاه های الکتریکی وجود دارد از نوع جدا شدنی‌است که در این نوع سیم کشی‌ها، تعمیرات آسان‌است. برای اتصال فیش به سرسیم ها‌از دستگاه پرس استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
دستورالعمل لحیم کاری سرسیم
برای سیم های نازک زمانی که امکان استفاده از روش پرس کردن وجود ندارد از روش لحیم کاری سرسیم استفاده می شود. به منظور داشتن یک اتصال الکتریکی و مکانیکی خوب باید سیم و سرسیم خوب سرد شده باشند.
مراحل لحیم کاری سرسیم
- 1- انتهای سرسیم را به اندازه مناسب لخت‌کنید. فاصلۀ انتهای عایق سیم و سرسیم پس از قرارگیری قسمت لخت‌شده در سرسیم باید‌حدود ۲mm باشد.
- 2- قسمت لخت شده سیم را داخل سرسیم قرار دهید. فاصلۀ انتهای عایق سیم و سرسیم پس از قرارگیری قسمت لخت‌شده در سرسیم باید‌حدود ۲mmباشد .
- 3- قسمت لخت شده سیم را داخل سرسیم قرار دهید.
- 4- سیم را داخل سرسیم لحیم کنید عایق سیم نباید ذوب شود. لحیم باید‌تمام قسمت سرسیم را پر کند اما با عایق سیم تماس پیدا نکند.
—————————————————————
کابلشو بی متال
اهمیت استفاده از کابلشو بی متال چیست؟
به طور کلی، در مواقعی که جریان هادی و کابلشو از دو جنس متفاوت باشند، استفاده از کابلشو بی متال اهمیت و ضرورت پیدا می‌کند. بر این اساس و در پرتو استفاده‌از این نوع کابلشو، قابلیت اتصال دو فلز ناهمگون با یکدیگر به خوبی امکان پذیر می‌گردد. در مقوله کابلشو بی متال چیست، باید‌عنوان نمود که کابلشوهای بیمتال در دو مدل DTL2 و DTL1 موجود می‌باشند. شایان ذکر‌است که در فرآیند تولید کابلشوهای بیمتال برای اتصال مفتول آلومینیوم و مس از روش جوش اصطکاکی استفاده می‌گردد.
در مقوله کابلشو بی متال چیست باید‌به این نکته اشاره نمود در صورتی که محل اتصال و جنس هادی از تفاوت هایی برخوردار باشند، احتمال خوردگی و انجام عمل اکسیداسیون افزایش پیدا‌می‌‌کند. در چنین شرایطی و به منظور جلوگیری از خوردگی، به ویژه در هنگام ایجاد و برقراری اتصال، استفاده از کابلشوهای بیمتال از گزینه‌های کاربردی و راهگشا به شمار می‌رود. ناگفته نماند که کابلشوها وظیفه ایجاد جریان میان محل اتصال و هادی کابل را بر عهده دارند.
—————————————————————
دستگاه پرس کابلشو :
پرس سرسیم :
