بالابر چیست ؟
بالابر وسیلهایاست که در منازل، فروشگاهها، سرد خانهها، انبارها، کارخانجات و … برای جابجایی بار و افراد مورد استفادهقرارمیگیرد. بالابرها مکانیزم متفاوتی دارند هر بالابر بنابر نیاز مشتری طراحی و راهاندازی میشود. به طورکلی بالابرها ثابت یا متحرکهستند که در ادامه به آنمیپردازیم.
انواع بالابر
بالابر ثابت برای جابجایی بار در محلهای مختلف استفاهمیشوند. از بالابر ثابت در پارکینگهای خودروبر ، در کارخانهها و انبارها برای جابجایی مواد اولیه و همچنین بالابر مغازه در فروشگاهها استفادهمیشود .
با اضافه کردن اتاقک ، حفاظ و سیستمهای ایمنی از بالابر ثابت به عنوان بالابر نفری هیدرولیکی هم استفادهمیشود . و همیچنین در مواردی که نمیشود آسانسور نصب کرد و یا ظرفیت و هزینههای آن اجازه نمیدهد از بالابر ثابت استفادهمیشود .
بالابر ثابت عبارتند از:
الف- بالابر ثابت آکاردئونی:
بازوهای قیچی مانند ، توسط جک هیدرولیک از یک دیگر باز شده و ارتفاع مورد نیاز تامینمیشود .این بالابر فقط به صورت عمودی بازشده و بیشترین ایمنی را در میان بالابرها دارند همچنین در تناژهای بالا که هیچ کدام از مکانیزمهای دیگر جوابگو نیست از بالابرهای قیچی میتوان استفادهنمود. و همچنین در مواردی میتوان آنها را روی ریل قرار داد تا در یک راستای خاص جابجا شوند.
ب- بالابر جک مستقیم :
در این بالابرها جک هیدرولیک مستقیا زیر میز بار متصل میشود و آن را به سمت بالا حرکت میدهد .از نظر امنیت این نوع بالابر یشترین ایمنی بعد از بالابر ثابت (آکاردئونی) دارند این نوع بالابر در فروشگاهها و مغازهها برای حمل بار به طبقات استفادهمیشود و اگر به این نوع بالابر کابین ایمن روی آن قرار دادهشود برای حمل نفر ، به آن آسانسور هیدرولیکی نیز میگوییم.
ج- بالابر کابلی یا زنجیری :
درایننوع بالابرها یک موتور ، کابل و یا زنجیر متصل به سکوی بالابر ،بالابر را حرکت میدهد و آن را بالا میبرد . از نظر ایمنی این نوع از بالابر بسیار حادثه آفرین بوده و ظرفیت کمی دارد این نوع از بالابرها باید هر روز مورد بررسی قرار گیرند تا از حادثه جلو گیریشود.
به هیچ عنوان نباید از این نوع بالابر برای نفربری استفادهشود.
د- بالابر هیدرولیکی -زنجیری کابلی :
در ایننوع از بالابر چرخ زنجیر و یا قرقرهی کابل توسط جک هیدرولیک نیمی از کورس حرکت را طیکرده ونیرو توسط زنجیر یا کابل به میز کار انتقال پیدا میکند و کل مسیر را طی مینماید .
این بالابرها نیز برای حمل بار بوده و برای حمل و جابجایی نفر توصیهنمیشود.
ه- بالابر بوم لیفت ثابت :
تنها نوع از بالابر هیدرولیکی که قادراست علاوه بر دسترسی عمودی دسترسی افقی نیز ایجاد کند بالابر بوم لیفتاست. بالابر بوف لیفت ثابت معمولا ظرفیت کمی دارند و برای جابجایی نفر بیشتر استفادهمیشود.
بالابر هیدرولیکی به دو دسته تقسیم میشوند:
نحوهی کار با بالابر هیدرولیک:
نحوه کار ایننوع بالابر به این صورتاست که با روشن شدن موتور، بالابر به سمت بالا حرکت میکند و در صورت روشن شدن شیر برقی بالابر به سمت پایین حرکتمیکند. هنگامی که بالابر به سمت بالا حرکتمیکند موتور شروع به چرخیدن میکند و پمپ هیدرولیک را نیز به چرخش درمیآورد و روغن داخل مخزن را به سمت جک هیدرولیک هدایتمیکند تا پمپاژ صورت گیرد در این لحظهاست که بالابر به سمت بالا شروع به حرکتمیکند. زمانی که بالابر هیدرولیک به سمت پایین حرکت میکند، در صورت وارد شدن جریان برقداخل بالابر، شیربرقی اجازه تخلیه روغن را به تانک میدهد و بالابر به سمت پایین حرکتمیکند.
نکته:دلیل انعطاف پذیری بالابر هیدرولیکی استفاده از شلنگهای انطاف پذیراست.
انواع بالابر هیدرولیک:
الف- بالابر هیدرولیک با کابین :
در ایننوع بالابر هیدرولیکی برای امنیت بیشتر از کابین ستفادهمیشود.ظاهر کابین و بالابر شبیه آسانسور میباشد .
ب- بالابر هیدرولیک نیم کابین :
ایننوع بالابر مجهز به یک کابین بدون سقفاست که در واقع همان بالا بر معمولیاست اما وجود همین کابین نیز میتواند باعث امنیت بیشتر شود
ج- بالابر هیدرولیک مغازه :
یکی از پر فروشتریننوع بالابر استکه بیشتر در مغازهها استفادهمیشود .
د- بالابر هیدرولیک فروشگاهی :
قدرت و تحمل بار ایننوع بالابر بسیار بالااست و قابله استفادهدر تمامی فروشگاهها به منظور جابجایی کالا و افراد در بین طبقاتاست.
قطعات بالابر هیدرولیک:
الف- تانک هیدرولیک: شامل پمپ مخزن و دریچهاست
ب- جک (سیلندر): وظیفه انتقال روغن به پیستون را بر عهده دارد.(تعویض بسیار مشکلیدارد)
جکها به صورت عمودی پیکربندی شدهاند تا این حرکت را با تمام میلهها که به طور هم زمان به سمت بالا یا پایین میکشند
ج- کابین: برای حمل بار یا مسافر استفاده میشود که دارای ظرفیت 250 کیلوگرمیاست
د- کنترلکننده: این قطعه در کنار تانک هیدرولیک استو سرعت و فشار را توسط این قطعه میتوان کنترل کرد
ه- ریلهای راهنمای کابین: کابین در مسیر ریلهای راهنمای کبین حرکتمیکنند.
ی- پاور یونیت : باعث تولید نیرو و حرکت بالابر میشود .
– چرا بالابر هیدرولیکی تقاضای بیشتری دارند ؟
بالابر هیدرولیکی به دلیل اینکه:
- زمان بسیار کمی نسبت به بقیه بالابرها برای ساخت و نصبشانمیگیرند
- انعطاف پذیری بالای آن
- قیمت مناسبتر نسبت به بالابرهای دیگر
- نصب راحت
- دقت کنترل خوب
- ایمنی بالا
- طراحی سادهدارند تقاضای بیشتری نسبت به بقیه بالابرهادارند.
بالابر متحرک یا سیار برای جابجایی نفر طراحیشدهاند و گاهی به آنها بالابر نفر نیزمیگویند.
ایننوع بالابر دارای چرخاست و به راحتی جابجامیشود به کاربران خود اجازهداده در ارتفاعهای مختلف به نصب راحت و تعمیر و رنگآمیزی بپردازند که به دو دسته کلی تقسیممیشوند :
- بالابر سیار هیدرولیکی با دسترسی عمودی
- بالابر سیار با دسترسی عمودی
نصب و راه اندازی تابلو برق بالابر
الف- قطعاتی که برای نصب راه اندازی بالابر نیاز داریم:
میکروسوئیچ:
میکروسوئیچها سوئیچهای الکتریکی هستند که با شدت بسیار کمی نیروی فیزیکی که توسط انسان یا جسم فیزیکی در محرک ، فعالمیشوند. اصل عملکرد میکروسوئیچها اساساً بر اساس مکانیسم نقطه دراماست.
ماهیت ارزانیدارند ، عمدتاً به عنوان وسایل ایمنی استفادهمیشوند و به مدت طولانی در چندین دستگاه به منظور باز یا بسته شدن مدار الکتریکی با سرعت سریع استفادهمیشوند.
دو میکروسوئیچ در پایین ترین نقطه و دو میکروسوئیچ در بالا ترین نقطه نصبمیشود دلیل آن که از چهار میکروسوئچ استفادهمیکنیم ایناست که اگر بنا به هر دلیلی یکی از میکروسوئیچها از کار افتاد میکروسوئیچ بعدی کار آن را انجام دهد با این کار حفاظت بالابر بیشتر میشود و همچنین میکروسوئیچها دو به دو با هم سری میشوند.
کنتاکتور:
کنتاکتور یک کلید الکترو مغناطیسی میباشد که با اعمال برق به بوبین آن تیغههای قدرت آن به هم وصلمیشود . معمولا از کنتاکتور برای روشن و خاموش کردن یک موتور الکتریکی استفادهمیکنیم. بوبین کنتاکتورها انواعمختلفیدارد.
DC : 24 , 48 , 110 ,380
AC : 48 , 110 , 220, 380
در این مدار به دو کنتاکتور نیاز داریم که جریان کنتاکتورها بر اساس توان موتور انتخاب میشوند .کنتاکتورها حتما باید تیغهی باز و بسته (NO-NC) داشتهباشند در این مدار ما از هر کنتاکتور به یک تیغهی باز و یک تیغه ی بسته نیاز داریم .
بیمتال:
بیمتال از دو فلز با جنسهای متفاوت تشکیل شدهاست ، به ویژه فلزهایی که ضریب انبساط متفاوتیدارند. برای ساخت بیمتال دو فلز ر در حالت گرم با استفاده از غلتک به هم پرسکنید به صورتی که حاصل کار یک تیکه فلز دیدهشود. موتورهای الکتریکی در مقابل اضافه بار مشکلاتی دارندکه بااستفاده از رله حرارتی یا همان بیمتال این مشکل رفعمیشود.
در این مدار به یک بیمتال نیاز داریم.
فیوز مینیاتوری :
این MCBها برای تشخیص جریان اضافه ناشی از اضافه بار و جریان خطا ایجاد شدهاند. و برای جلوگیری از آسیب به نصب، جریان را قطعمیکند.
در این مدار به یک فیوز مییاتوری سهفاز و یک فیوز مینیاتوری تکفاز نیاز داریم .
شستی استپ استارت :
شستی استپ استارت دارای دو دکمه استپ و استارتاست که از دکمه استارت برای راه اندازی موتور و از استپ برای قطع کردن موتور استفاده میشود.
در این مدار به چهار شستی استپ و دو شستی استارت نیازداریم.
کلید بالابر ساختمانی به همراه نقشه
در تشریحانواع کلید بالابر ساختمانی با چند دسته مواجه هستیم.
دسته بندیهایی که بر اساس نوع موتور تنظیم میشوند، دستههایی که در امتداد فناوری ساخت کلید بالابر ساختمانی تنظیم میشوند و برخی از دسته بندیهایی که مربوط به ظرفیت کاریانواع کلید بالابر ساختمانیاست.
در واقع سعی می کنیم انواع بالابر ساختمانی را درانواع کلید بالابر ساختمانی راه اندازی کنیم.
از آنجایی که هر قطعه از تجهیزات دارای سطح طراحی متفاوتیهستند ، لزوماً به قطعاتی با طرحهای متنوع نیاز دارد، دسته کلیدهای بالابر ساختمانی مورد بحث قرار خواهدگرفت.
طبقهبندی کلیدهای بالابر ساختمانی بر اساس نوع موتور
حتما میدانید که از موتورهای الکتریکی برای طراحیانواع بالابر ساختمانی با ظرفیتهای مختلف استفادهمیشود.
راه اندازی ساده، هزینه کم، تغییرات آسان و در دسترس بودن برق از پیش نیازهای کلی انتخاب موتور الکتریکیاست. از آنجایی که انواعمختلف بالابر ساختمانی در ظرفیتهای مختلفطراحی میشوند، نیاز به انواع موتورهای الکتریکی با ظرفیتهای مختلف و منبع تغذیه منطقیاست.
برای بالابرهای کوچک با ظرفیت جابجایی کم مصالح تا وزن 250 کیلوگرم و گاهی 400 کیلوگرم، شاهد استفاده از موتورهای تکفاز در طراحی دستگاههستیم.
برای تامین نیروی بالابرهای قدرتمندتر، باید از موتورهای سهفاز قدرتمند استفادهکنیم. از آنجایی که مسیر شروع تغییر جهت چرخش در موتورهای سهفاز و تکفاز کاملاً متفاوتاست، کلیدهای بالابر سهفاز و کلیدهای بالابر تکفاز طراحیشدهاند.
در کلید بالابر تک فاز قراراست مسیر اتصال سیمهای فاز و نول را به صورت اصولی برقرارکند.
توجه داشتهباشید که تغییر سرعت در مسیر کار موتورهای تکفاز با جابجایی سیم فاز در کنار سیم نول به خروجی موتور تکفاز حاصل میشود.
کلید بالابر تک فاز به گونهای طراحیشدهاست که بتواند این اتصال را به درستی انجام دهد. اما در طراحی کلید بالابر سهفاز، هدف جابجایی دوفاز در حین اتصال الکتروموتورهااست. سرعت موتورهای سهفاز با جابجایی دوفاز تغییر میکند.
این ایده در طراحی کلید بالابر سه فاز به همراه تمامی نکات ایمنی گنجانده شدهاست. به خاطر داشتهباشید که نمی توانید از کلید بالابر تکفاز یا کلید بالابر سهفاز برای موتورهای غیرمرتبط استفادهکنید.
طبقهبندیانواع کلید بالابر ساختمانی بر اساس تکنولوژی ساخت و ساز
مدلهای اهرمی نمونه هایی تقریبا آشنا درطراحی کلیدهای بالابر ساختمانی هستند. مدلهایی که با وجود اهرم فیزیکی قادر به ارائه سه حالت کار برای موتور بالابر ساختمانی هستند.
در این نمونه های کلاسیک کلید بالابر ساختمانی، اهرم را در سهحالت کار میبینیم. طراحیاهرمی اولین ایده در ساختانواع کلید بالابر ساختمانی در دو مدل تکفاز و سهفاز میباشد.
در این ایده با نصب فیزیکی این کلید در کنار شاسی بالابر ساختمانی، سطح کنترل دستگاه فراهممیشود.
اما با این ایده، دست ما به داشتن قدرت مانور بالا بستهخواهدشد تا آسانسور ساختمانی را به راحتی راه اندازی کنیم و البته سریعتر و شاید ایمن تر. زیرا ما فقط میتوانیم آن را از سمت بالابر ساختمانی شروع کنیم.
در ایدههای جدید در کنارطراحی کلید بالابر ساختمانی، ایده کنترل از راه دور نیز مطرح شدهاست.
بنابراین نمونههای کنترلی با شرایط عملیاتی از هر نقطه از فضای ساخت و ساز باطراحی انواع کلید بالابر ساختمانی همراهاست.
این نوع کلیدها به راحتی قابل تعویض با مدلهای کلاسیک در سازه بالابرهای قدیمی بوده و بدون نیاز کلی به تغییر ساختار الکتریکی دستگاه قابل استفادهمیباشند.
با وجود چنین کلیدهایی میتوانید در هر نقطه از فضای ساختمان بالابر ساختمانی راه اندازی کنید. این امر تاثیر بسزایی در ارتقای امنیت دستگاه خواهدداشت.
طبقهبندی کلیدهای آسانسور ساختمانی بر اساس ظرفیت کاری
از آنجایی که در زمینه طراحیانواع بالابر ساختمانی با ظرفیتهایمختلف هستیم، بحث استفاده از موتورهای تکفاز و سهفاز مطرح خواهدشد.
بنابراین در اولین گام برای طراحیانواع کلید بالابر ساختمانی، طراحی آنها در ایدههای بهره برداری سهفاز و تکفاز ضروریاست. اما در نظر داشتهباشید که برای تامین مدلهایمختلف بالابر ساختمانی ازانواع موتور با ظرفیتهای کاری متفاوت اعم از تکفاز یا سهفاز استفادهمیشود.
در این صورت نیاز به طبقهبندی جدیدی درطراحی کلید بالابر ساختمانی بر اساس ظرفیت کاری داریم.
انواعکلید بالابر ساختمانی تکفاز در مدل های 16 و 25 آمپر طراحیشدهاست. این ظرفیتها درطراحی کلید بالابر سهفاز 25 و 40 آمپر تنظیم شدهاست.
منطقیاست که عدد بزرگتر نشاندهنده شرایط منبع تغذیه بالاتر باشد. همه مدلها درانواع کلیدهای بالابر ساختمانی قرار میگیرند تا با اتصال یک مدار قدرت، عملکرد مستقیم موتورهای الکتریکی را فراهم کنند.
بنابراین تمامی نیروی کار در بالابر ساختمانی از طریق این کلیدها تامین خواهد شد.
از آنجایی که موتورهای قدرتمندتر نیاز به تامین جریان های بالاتر دارند، نیاز به تطبیق ظرفیت جریان سوئیچ بالابر ساختمانی با توان موتور در بالابر ساختمانی بسیار جدیاست.
هرگونه سهل انگاری در انتخاب صحیح کلید بالابر ساختمانی برای راه اندازی موتورهای الکتریکی مستعد جریان غیر متعارف همراه با خرابی و گاهی اوقات انفجار کلید خواهدبود.