تفاوت بین مدارشکن و جداکننده/ قطع‌کننده

تفاوت بین مدارشکن و جداکننده/ قطع‌کننده - ماه صنعت انرژی

تفاوت‌های اصلی بین مدارشکن و جداکننده/ قطع‌کننده

در این بخش قصد داریم درباره تفاوت بین مدارشکن و جداکننده مطالبی را با شما به اشتراک بگذاریم . پس در ادامه با ما همراه باشید .

جدول فهرست

  • 1- جداکننده و قطع‌کننده
  • 2- مدارشکن
  • 3- تفاوت بین مدارشکن و جداکننده/ قطع‌کننده
  • 4- تفاوت مشخصات‌جداکننده، کلید قطع‌کننده و مدارشکن
  • 5- مشخصات‌جداکننده
  • 6- مشخصات کلیدقطع‌کننده
  • 7- مشخصات مدارشکن

جداکننده و قطع‌کننده

همانطور که از نامشان‌پیداست، جداکننده یا قطع‌کننده کلیدی‌است. که همه یا بخش خاصی از مدار را جدا یا قطع‌می‌کند و در جایی مورداستفاده‌قرارمی‌گیرد.

که بخشی از مدار باید در حین وقوع خطا از منبع تغذیه اصلی با اهداف تعمیر و نگهداری‌قطع‌گردد. و همچنین کلیدجداکننده مسیر جریان DC را مسدودو اجازه‌می‌دهدجریان AC از آن عبورکند (همانند یک خازن). کلیدهای‌جداکننده‌ و قطع‌کننده‌ HV و MV در تجهیزات فشارقوی از جمله ترانسفورماتور، پست و … مورد استفاده‌قرارمی‌دهند.

امروزه از کلیدهای‌قطع‌کننده در تاسیسات ولتاژ متوسط MVاستفاده‌می‌شود. از کلیدهای جداکننده و قطع‌کنندهHV / MV  در جایی استفاده‌می‌شود که تاسیسات برق بیش از 1 کیلو ولت AC باشند  (IEC 61936 1).

  • به خاطر داشته‌باشید که جداکننده یا قطع‌کننده نباید هنگامی که جریان از طریق آنها عبورمی‌کند،بازشوند.
  • ممکن‌است که از لحاظ فیزیکی و ساختاری بین کلیدهای‌قطع‌کننده، کلیدهای‌بار، قطع‌کننده‌ها و کلیدهای جداکننده وجودداشته‌باشد، اما عملکرد آنها تقریبا یکسان‌است. که

مدارشکن

مدارشکن وسیله‌ای حفاظتی‌است که همانند فیوز برای کنترل عبور جریان استفاده‌می‌شود و در صورت وقوع شرایط خطاهایی مانند اتصال‌کوتاه یا اضافه بار، مداررا قطع‌می‌کند.

که همچنین قادراست که در شرایط عادی و خطا به صورت خودکار، دستی یا کنترل از راه دورکارکند. رله داخل مدارشکن سیگنال خطا راحس‌می‌کند و این سیگنال به کلید مکانیکی که باعث باز و بسته شدن کنتاکت‌هامی‌شود،می‌فرستد.

تفاوت بین مدارشکن و جداکننده/ قطع‌کننده

جدول زیر تفاوت‌های اصلی بین جداکننده‌ها – قطع‌کننده‌ها و مدارشکن‌هارا نشان‌می‌دهد.

مشخصات

کلید

جداکننده/قطع‌کننده

ساختار

مدارشکن شامل یک کلیدالکترومکانیکی و یک رله در داخل یک جعبه مجزااست

جداکننده‌ها و قطع‌کننده‌ها از نوع کلیدهای مکانیکی ساده‌هستند.

نماد جدا کننده - قطع کننده

کار

کلید به صورت دستی یا خودکار کارمی‌کند.

جداکننده‌ها و قطع‌کننده‌ها به صورت دستی کارمی‌کنند.

نوع دستگاه

کلید یک دستگاه الکترومکانیکی یا الکترونیکی با مکانیزم رله‌است.

جداکننده یک وسیله مکانیکی است که به عنوان کلید کار می‌کند و عملکرد جداسازی را فراهم می‌کند.

عملکرد و کارکرد

کلیدوسیله‌ای حفاظتی (مانند MCB، ACB، SF6، OCB و غیره)است که مدار را در صورت وقوع اضافه بار و اتصال‌کوتاه قطع‌می‌کند.

کلیدهای‌جداکننده و قطع‌کننده عمل‌جداسازی  منبع از همه یا بخشی از تاسیسات به عنوان مثال در نیروگاه‌ها را فراهم‌می‌کند.

انواع

MCB (مینیاتوری), ACB کلیدهوایی), OCB (Oil), SF6 etc.

پانتوگراف، زانویی، قطع از دو نقطه، قطغ از یک نقطه،ارتینگ وغیره.

کار تحت بار

کلید وسیله ای‌است که هم تحت بار و هم بدون بار کارمی‌کند، یعنی هم در زمانیکه منبع روشن‌است و هم زمانیکه منبع خاموش‌است کارمی‌کند.

جداکننده کلیدی‌است که فقط بدون بار کارمی‌کند یعنی فقط زمانیکه منبع بطور کامل خاموش‌است‌کارمی‌کند.

ظرفیت تحمل

در شرایط تحت بار، که مدارشکن دارای ظرفیت تحمل‌بالاست.

جداکننده‌ها که در مقایسه با مدارشکن‌ها دارای ظرفیت تحمل پایینی‌هستند.

ظرفیت گرمایی

بالا

پایین

کنتاکت ها

دارای کنتاکت‌های اصلی و کنتاکت‌های جرقه‌است

دارای بازوها یا تیغه‌های اصلی یا متحرک‌است

مسیرهای‌توان

از مدارشکن که می‌توان برای انتقال مجدد منبع تغذیه استفاده‌نمود. (که مثلا انتقال از برق شهر به ژنراتور حتی در زمان بارداری)

از قطع‌کننده‌می‌توان برای انتقال مجدد منبع تغذیه استفاده‌نمود. (مثلا انتقال از برق شهر به ژنراتور فقط در حالت بی باری)

بدام انداختن بارها

نمی‌تواند بارهای بدام‌افتاده را از بین‌ببرد.

می تواند‌بارهای بدام‌افتاده را از بین‌ببرد.

عایق

در CB، هوا، روغن، خلا یا گاز SF6 به عنوان واسط عایقی مورد استفاده‌قرارمی‌گیرد.

جداکننده به عایق یا واسط عایقی نیازندارد.

اضافه ولتاژ در حین کلیدزنی

درکلیدها، احتمال وقوع اصافه ولتاژ در حین کلیدزنی وجوددارد.

در کلیدهای جداکننده همانند وسایل آفلود احتمال اضافه ولتاژ به دلیل بدون باربودن وجودندارد.

کلبید زمین

کلیدهای زمین که در مدارشکن‌ها وجودندارند.

کلیدهای تکی یا دوبل ارت در قطع‌کننده ها می تواند اضافه‌شود.

قطعی

کلید جریان‌های عادی و همین طور اتصال کوتاه را در حین وقوع خطا قطع‌می‌کند.

کلید جداکننده که  هیچ جریانی را قطع‌نمی‌کند و تنها مدار را با هدف تعمیر و نگهداری جدامی‌کند.

عمل عبورجریان

کلید را که می‌توان در حین عبور جریان از آن بازکرد. یعنی می‌تواند در هر دو حالتی که منبع تغذیه در دو حالت روشن یا خاموش باشد،کارکند.

 قطع‌کننده/ جدا کننده که نباید هنگامی که جریان از طریق آن جریان می یابد، بازشود. قبل از آن باید جریان عبوری با خاموش کردن مدارشکن قطع‌شود.

 

ویژگی های مختلف مدارشکن، کلیدجداکننده و قطع‌کننده

الف- مشخصات کلیدهای‌قطع‌کننده

1- ولتاژ نامی:که  36 – 2 کیلوولت‌است

2- جریان نامی: که 1250 – 400 آمپراست

3- جریان قابل تحمل کوتاه مدت (3 s): 25 – 5 کیلوآمپر

ب -مشخصات‌جداکننده:

1- ولتاژ نامی:

ولتاژ متوسط (MV): 36 – 2 کیلوولت که

ولتاژ بالا (HV): 800 – 5 کیلوولت 

2- جریان نامی:

1- جریان‌متوسط (MV): 1250 – 400 آمپر

2- جریان‌بالا (HV): 5000 – 2000 آمپر

3- جریان‌قابل‌تحمل کوتاه مدت (3 s)

4- جریان‌متوسط (MV): 25 – 5 کیلوآمپر

5- جریان بالا (HV): 80 – 50 کیلوآمپر

پ- مشخصات مدارشکن:

  • جریان نامی 10 کیلوآمپر وبیشتر
  • 1- مدارشکن‌الکترومغناطیسی باید درحالت اضافه‌جریان قطع‌کند
  • 2- مدارشکن حرارتی باید در حالت اضافه بار پیوسته قطع‌نماید.
  • 3- مدارشکن مکانیکی باید مدار راهمانند یک کلید قطع‌ووصل‌کند. از
  • 4- مدارشکن باید از اتصال‌مجدد مدار در حالتی که جریان اتصال‌کوتاه در مدار وجوددارد،جلوگیری‌نماید.
  • 5- مدارشکن باید بار را به منبع تغذیه در حالتی که هیچ گونه جریان خطایی در مدار اعم از جربان اتصال کوتاه یا اضافه باروجودندارد، بطوردستی یا خودکار وصل‌نماید.که

مقالات مرتبط:

تفاوت بین رله و مدارشکن

تفاوت بین توان اکتیو و راکتیو چیست؟

لینک زبان اصلی مقاله

Difference between Circuit Breaker and Isolator / Disconnector

دیدگاهتان را بنویسید