در این مقاله قصد داریم در مورد چک لیست نگهداری ترانس قدرت، ترانس جریان و ترانس ولتاژ صحبت کنیم.
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- تعمیر ترانس
3- نگهداری ترانس جریان
4- نگهداری ترانس ولتاژ و ولتاژ خازنی
1- مقدمه
ترانس قدرت پرهزینه ترین و اساسی ترین تجهیز موجود در یک پست برق است.
به این ترتیب ، مطلوب است فعالیتهای مختلف پیشگیری انجام شود تا اطمینان حاصل شود که ترانس دارای سطح بالایی از عملکرد را دارا سات و با این کار یک عمر طولانی برای ترانس را می توان تضمین کرد.
ترانس قدرت به نگهداری های معمول مختلفی از جمله اندازه گیری و آزمایش پارامترهای مختلف نیاز دارد.
دو نوع اصلی نگهداری ترانس وجود دارد، به این ترتیب که:
یک گروه بطور روزمره (معروف به نگهداری پیشگیرانه) و یک گروه به صورت موقت (در صورت نیاز) عملیات نگهداری را انجام می دهند.
این بدان معنی است که برای بدست آوردن عملکرد درست و یکنواخت از ترانس، ما باید به طور منظم برخی از اقدامات تعمیر و نگهداری را انجام دهیم.
2- تعمیر ترانس
برخی از انواع دیگر تعمیر و نگهداری برای ترانس که ما آنها را فقط در صورت نیاز انجام می دهیم، به عنوان تعمیر ترانس اضطراری یا خرابی شناخته می شود.
اما اگر شخصی به طور منظم تعمیر و نگهداری را انجام دهد، نیاز به انجام چنین مراقبت های اضطراری را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
بررسی و نگهداری منظم ترانس نیز به عنوان شرط نگهداری شناخته می شود.
از این رو با حفظ شرایط مناسب نگهداری، می توان از شرایط اضطراری و خرابی جلوگیری کرد.
به همین دلیل است که پرسنل فنی باید عمدتاً بر حفظ شرایط تمرکز کنند. از آنجا که 100٪ نگهداری شرایط باعث 0٪ خرابی تجهیزات می شود.
اقدامات نگهداری پیشگیرانه مختلفی وجود دارد که باید روی ترانس قدرت انجام شود.
آنها می توانند به صورت روزانه ، ماهانه ، سالانه ، سه ماهه ، نیم ساله یا سالانه باشند.
بعضی از فعالیتهای تعمیر و نگهداری ترانس فقط باید یک بار در فاصله 3 تا 4 سال انجام شوند.
2-1- چک لیست نگهداری ماهانه ترانس
اجازه دهید ابتدا درباره کارهایی که باید به صورت ماهانه در مورد ترانس برق انجام شود بحث كنیم.
1- سطح روغن درمحفظه رطوبت گیر سیلیکاژل باید در فاصله یک ماه بررسی شود.
در صورت وجود روغن ترانس در داخل محفظه زیر سطح مشخص شده، روغن باید تا سطح مشخص شده بالا بیاید.
2- برای عملکرد مناسب رطوبت گیری باید سوراخ های تنفسی موجود در دستگاه رطوبت گیر سیلیکاژل را نیز ماهانه بررسی کرده و در صورت لزوم آن را تمیز کنید.
3- اگر ترانس دارای بوشینگ ها با روغن پر شده باشد، سطح روغن داخل بوشینگ باید بطور چشمی بررسی شود. این اقدام نیز به صورت ماهانه انجام می شود.
در صورت نياز روغن را در سطح بوشينگ تا حد صحيح پر كنيد.
پر کردن روغن در شرایط خاموش بودن انجام می شود.
2-2- نگهداری روزانه ترانسفورماتور
سه مورد اصلی وجود دارد که باید به صورت روزانه روی ترانس قدرت بررسی شود:
1- خواندن MOG (سطح روغن مغناطیسی) مخزن اصلی و مخزن نگهدارنده.
2- رنگ سیلیکاژل در محفظه رطوبت گیر.
3- نشت روغن از هر نقطه ترانس.
در صورت عدم رضایت روغن در MOG ، روغن باید در ترانس پر شود و همچنین مخزن ترانس برای نشت روغن بررسی شود.
در صورت یافتن نشت روغن ، اقدامات لازم را برای رفع نشت انجام دهید. اگر سیلیکاژل صورتی رنگ شد، باید جایگزین شود.
2-3- چک لیست سالانه نگهداری ترانس
بخش اول
1- عملکرد خودکار ، ریموت ، دستی سیستم خنک کننده به معنای پمپ های روغن ، پنکه هوا و سایر مواردی که سیستم خنک کننده ترانس هستند،
به همراه مدار کنترل آنها در فاصله یک سال بررسی می شوند.
در صورت بروز مشکل، مدار کنترل و وضعیت فیزیکی پمپ ها و فن ها را بررسی کنید.
2- همه بوشینگ های ترانس سالانه توسط پارچه های نخی نرم تمیز شوند. در حین تمیز کردن بوشینگ باید ترک خوردن بوشینگ چک شود.
3- وضعیت روغن OLTC (تغییر دهنده تپ ترانس در زیربار ) در هر سال مورد بررسی قرار می گیرد.
برای این کار ، نمونه روغن از شیر تخلیه مخزن دیورترور گرفته می شود و این نمونه روغن جمع آوری شده برای استحکام دی الکتریک BDV)) و رطوبت PPM) ) آزمایش می شود.
اگر BDV کم باشد و PPM برای رطوبت در مقایسه با مقادیر توصیه شده زیاد باشد، روغن داخل OLTC جایگزین یا فیلتر می شود.
4- بررسی مکانیکی رله های بوخهلتس به صورت سالانه انجام می شود.
5- تمام باکس های فرعی (باکس اتصال تجهیزات میانی) که حداقل یک بار در سال باید از داخل تمیز شوند.
تمام روشنایی ها، بخاری ها، بررسی می شوند که آیا آنها به درستی کار می کنند یا خیر.
در غیر این صورت، لازم است اقدامات تعمیر و نگهداری انجام شود.
تمام اتصالات ترمینال سیم کشی کنترل و رله بررسی می شود که حداقل یک بار در سال آچارکشی شود.
بخش دوم
1- تمام رله ها ، هشدارها و سوئیچ های کنترل به همراه مدار آنها، در پنل R&G (رله و کنترل پنل) و RTCC (کنترل پنل تغییر تپ از راه دور) از طریق تمیز کننده مناسب تمیز می شوند.
محفظه OTI ، WTI (شاخص دمای روغن و شاخص دمای سیم پیچ) در قسمت بالای ترانس بررسی شده و در صورت نیاز روغن مجدداً پر می شوند.
2- عملکرد مناسب دستگاه فشارشکن و رله بوخهلتس باید سالانه بررسی شود.
برای این کار، کنتاکت های قطع و آلارم دستگاه های ذکر شده توسط یک قطعه سیم کوچک اتصال کوتاه می شود و مشاهده کنید که آیا رله های مربوطه در پنل از راه دور به درستی کار می کنند یا خیر.
3- مقاومت عایق و شاخص پلاریته ترانس را باید با میگر 5 KV بررسی کرد.
4- مقاومت اتصال زمین باید سالانه با کلمپ مقاومت زمین (ارت سنج) اندازه گیری شود.
5- DGA یا تجزیه و تحلیل گاز ترانس روغن بایدانجام شود که بصورت سالانه برای ترانس 132 KV ، 2 سال یکبار برای ترانس زیر 132 KV و در فاصله 2 سال برای ترانس بالای 132 KV انجام شود.
1- اقداماتی که باید 2 سال یک بار انجام شود (چک لیست های ۲ سال یک بار ترانس):
1- کالیبراسیون OTI و WTI باید هر دو سال یک بار انجام شود.
2- Tan & delta؛ تست های بوشینگ های ترانس نیز باید دو سال یکبار انجام شود (تست تانژانت دلتا).
2- نگهداری نیم سالانه ترانس (شش ماهه)
روغن ترانس را باید برای قدرت دی الکتریک ، محتوای آب ، اسیدیته ، محتوای لجن ، نقطه فلش ، DDA ، IFT ، مقاومت روغن ترانس هر شش ماه یکبار چک کنید .
در مورد ترانس توزیع ، زیرا آنها در تمام روزبجز ساعات پیک مصرف تحت بار کم هستند، بنابراین هیچگونه تعمیر و نگهداری لازم نیست.
3- نگهداری ترانس جریان
ترانس جریان یا CT یک تجهیز بسیار اساسی است که در یک پست برقی برای اندازه گیری و حافظت الکتریکی نصب شده است.
اگر یک ترانس جریان به درستی عمل نکند ، ممکن است به دلیل نقص عملکرد رله های حافظتی، اختلال بزرگی در سیستم ایجاد شود.
برای اندازه گیری دقیق و عملکرد صحیح سیستم برق ، CT باید به درستی نگهداری شود.
برنامه ای بصورت مرجع برای نگهداری ترانس جریان در زیر ارایه می شود.
اجازه دهید ابتدا درباره نگهداری از CT که در یک بازه یک ساله انجام می شود بحث کنیم.
1- مقاومت عایق CT باید سالانه بررسی شود. در هنگام اندازه گیری مقاومت عایق ، باید به خاطر داشت که در ترانس جریان دو سطح عایق وجود دارد.
سطح عایق اولیه CT بسیار بالاست زیرا باید در برابر ولتاژ کامل سیستم مقاومت کند. اما ثانویه CT دارای عایق کمی است به طور کلی 1.1 KV می باشد.
بنابراین اولیه به ثانویه و اولیه به زمین یک ترانس جریان 2.5 یا 5 KV اندازه گیری می شود.
اما از میگر ولتاژ بالا نمی توان برای اندازه گیری ثانویه استفاده کرد، زیرا در اینجا سطح عایق از نظر اقتصاد طراحی بسیار پایین است. بنابراین عایق ثانویه بامیگر 500 ولت اندازه گیری می شود.
از این رو، ترمینال اولیه به زمین، ترمینال های اولیه به هسته اندازه گیری ثانویه، ترمینال های اولیه به هسته های حفاظت ثانویه توسط میگر 2.5 یا 5 کیلو ولت اندازه گیری می شوند.
بین هسته های ثانویه و مقاومت های ثانویه به زمین با میگر 500 ولت اندازه گیری می شود.
2- اسکن حرارتی ترمینال های اولیه و بالای یک سی تی باید حداقل یک بار در سال انجام شود.
این اسکن را می توان با کمک دوربین مادون قرمز ترمو ویژن انجام داد.
3- کلیه اتصالات ثانویه CT در جعبه ثانویه CT و جعبه اتصال CT باید هر سال بررسی، تمیز و سفت شود تا حداکثر مسیر مقاومت کم ممکن برای جریانهای ثانویه CT حاصل شود.
همچنین باید اطمینان حاصل شود که جعبه اتصال CT به درستی تمیز می شود.
نگهداری شش ماهه ترانس جریان نیز وجود دارد:
1- درصورت مشاهده ترک بر روی محفظه سرامیکی ترانس جریان جهت رفع ترک بوجود آمده باید از کارخانه سازنده پیشنهاد گرفته شود.
2- محفظه عایق چینی ترانس جریان ، باید به طور صحیح توسط پارچه پنبه ای تمیز شود.
اکنون ما در مورد نگهداری ماهانه ترانس جریان بحث خواهیم کرد:
1- در صورت وجود نشتی ، نشت روغن از هر مفصل بايد بصورت چشمی مورد بازرسي قرار گيرد ، و در حالت خاموش بايد رفع نشتی انجام شود.
2- ترمینال های ثانویه نیز برای نشت روغن بررسی می شوند ، در صورت یافتن نشت ، اقدامات فوری برای رفع نشت صورت می گیرد.
علاوه بر این، اندازه گیری تست دلتا یا ضریب تلفات بر روی ترانس جریان ، ترجیحاً بالاتر از کلاس 66 KV ، یک بار در هر دو سال انجام می شود.
تجزیه و تحلیل گاز روغن نیز بهتر است یک بار در 4 سال انجام شود. اگر نتایج مطابق استاندارد رضایت بخش نباشد ، باید روغن عایق جایگزین شود.
4- نگهداری ترانس ولتاژ و ترانس ولتاژ خازنی
ساخت ترانس ولتاژ و ترانس ولتاژ خازنی یکسان هستند.
از این رو، نگهداری ترانس ولتاژ و ترانس ولتاژ خازنی کم و بیش یکسان است.
از آنجا که جریان زیاد از طریق PT و CVT جریان نمی یابد ، نقص و خطا به طور کلی بسیار کم است.
به همین دلیل ممکن است به نگهداری ماهانه ترانس ولتاژ و نگهداری ترانس ولتاژ خازنی نیاز نباشد.
علاوه بر این، تعمیر و نگهداری بسیار مکرر از باس PT یا CVT ممکن نیست همچنین تا آنجا که امکان خاموش کردن بخش حفاظت و اندازه گیری نیست.
فقط نگهداری سالانه چنین تجهیزات کافی است.
نگهداری سالانه ترانس ولتاژ یا ترانس ولتاژ خازن
1- محفظه سرامیکی باید با پارچه های نخی تمیز شود.
2- ساختار شکاف جرقه ای [1] باید سالانه بررسی شود. قسمت متحرك فاصله جرقه را برای بردارید ، الكترود ها را با سمباده نرم تمیز كرده و مجدداً آن ها را نصب کنید
3- در این حالت باید نقطه اتصال زمین فرکانس بالا سالانه بررسی شود ، از این نقطه برای PLCC استفاده نمی شود.
4- از دوربین حرارت سنج برای بررسی هرگونه نقاط داغ در خازن استفاده می شود تا از عملکرد صحیح اطمینان حاصل شود.
5- ترمینال اتصالات PT اتصالات ترمینال شامل اتصالات زمین برای محکم بودن یک بار در سال بررسی می شود. علاوه بر این ، جعبه اتصال PT نیز باید به طور صحیح یک بار در سال تمیز شود.
6- سلامت تمام مفصل واشر نیز باید از نظر بصری بررسی و در صورت یافتن واشر آسیب دیده ، جایگزین شود.
توجه داشته باشید که علاوه بر این، تمام نگهداری سالانه ترانس ولتاژ یا ترانس ولتاژ خازن نیز باید برای ضریب تلفات (tan δ) در 3 سال یک بار بررسی شود.
افزایش مقدار ضریب تلفات نشان دهنده وخیم شدن عایق است در حالی که هر دو افزایش در تلفات و خازن بیانگر ورود رطوبت به عایق است.
[1] spark gap assembly