ژنراتور پایه زمانی
تعریف: ژنراتوری که برای تولید ولتاژ متغیر خطی مربوط به زمان استفادهمیشود به عنوان ژنراتور پایه زمانی شناختهمیشود. از این امواج در لوله پرتو کاتدی برای انحراف پرتو در جهت افقی استفادهمیشود. ژنراتور پایه زمانی نیز در سیستم راداری برای تعیین برد هدف استفاده میشود.
اسیلوسکوپ از شکلموج ای استفادهمیکند که با زمان تغییر میکند. برای بازتولید دقیق شکلموج، باید سرعت افقی ثابتی داشتهباشد. سرعت با افزایش ولتاژ انحرافی به صورت خطی با زمان عمل میکند. ولتاژ دارای چنین مشخصهای را ولتاژ سطح شیبدار مینامند. شکل موج دندانه اره زمانی ایجادمیشود که شکلموج به سرعت به سمت صفر میل کند.
دیود زنر
شکلموج دندانه اره در بالا نشان دادهشدهاست. زمان جارو Ts زمانیاست که در آن ولتاژ به صورت خطی افزایش مییابد. Ts در سراسر صفحه نمایش CRT از چپ به راست حرکت میکند. زمان بازیابی یا بازیابی Tr زمان مورد نیاز شکلموج برای بازگشت به موقعیت اولیه خوداست. زمان بازیابی همیشه کمتر از زمان رفت و برگشتاست. شکلموج دندانه اره زمانی به دست میآید که زمان بازیابی صفرشود.
سرعت جاروب امواج دندانه اره به خازن استفادهشده در مدار بستگی دارد.
نرخ جارو توسط مقاومت قرار دادهشده در مدار کنترل میشود. یک مدار رفت و برگشت ساده را در نظر بگیرید که در آن خازن C از طریق مقاومت R شارژ میشود. خازن به صورت دوره ای از طریق ترانزیستور Q1 تخلیهمیشود.
مدار ژنراتور پایه زمان
مقاومت متغیر R. خازن مدار را شارژ میکند. خازن از طریق ترانزیستور Q1 تخلیهمیشود. شارژ و دشارژ خازن شکل موج نشان دادهشده درشکل زیر را ایجادمیکند.
ترانزیستور Q1 با کمک سیگنال ورودی Vi روشن میشود. ترانزیستور مقاومت کمی را فراهم میکند که از طریق آن خازن تخلیهمیشود.
شکل موج دندانه اره اگر ترانزیستور روشن نباشد، خازن طبق معادله به صورت تصاعدی به ولتاژ تغذیه Vcc شارژمیشود.
time-0base-generator-equation-1Where, Vo = ولتاژ لحظهای در خازن در زمان t
Vcc = ولتاژ منبع تغذیه
T = زمان مورد علاقه
R = مقدار مقاومت سری
C = مقدار خازن
ولتاژ لحظهای و ولتاژ تغذیه بر حسب ولت، زمان بر حسب ثانیه، مقاومت بر حسب اهم و خازن بر حسب فاراد اندازهگیریمیشود.