خازن کولر گازی
———————————————–
خازن کولر گازی :
- خازن کولر گازی یا Capacitor راه انداز موتور است.
- خازن کولر گازی از دو صفحه موازی فلزی که در میان آنها لایهای از هوا یا عایق قرار می گیرد، تشکیل شده است.
- خازنها انرژی الکتریکی را حفظ می کنند و به همراه مقاومتها، در مدارات تایمینگ مورد استفاده قرار میدهند.
- بار الکتریکی که در خازن ها ذخیره می شود، برای راه اندازی قسمت های مختلف کولر گازی مورد استفاده قرار میگیرد.
- تعمیر خازن کولر گازی عمده ترین فرایند تعمیرات کولر گازی است که در فصول گرم سال، گریبانگیر کولر گازی میشود.
- خازن های کولر گازی وظیفه موازنه کردن تغییر ولتاژ قوی، استفاده شدن به عنوان فیلتر جریان های مستقیم و… را نیز بر عهده دارند، به همین دلیل احتمال خرابی و پیدایش ایراد در آنها بسیار زیاد است.
- علت اصلی خرابی خازن کولر گازی این است که کولر گازی در اوج گرما مداوم و بدون هیچ استراحتی کار میکند ، و هر چند دقیقه ترموستات میکند و به کمک خازن کمپرسور روشن میشود؛
- این روند چندین بار در شبانه روز انجام شود که خرابی خازن را به دنبال دارد.
انواع خازن کولر گازی :
خازن مدل های مختلفی دارد که نوع آن بستگی به ظرفیت کولر گازی دارد.
خازن کمپرسور، خازن فن بیرونی و خازن فن درونی، اصلی ترین مدل های این قطعه هستند که با توجه به مدل دستگاه، در آن نصب می شوند.
البته خازن کولر گازی انواع دیگری هم دارد.
خازن خشک برای کار متناوب و غیر دائم استفاده می شود و ظرفیت بالایی دارد.
ولتاژ خازن های خشک کمتر از مدلهای دیگر است و حدودا بین 1 تا 3 ثانیه وارد مدار می شود.
خازن الکتریکی (روغنی یا دائم کار) هم دارای ظرفیت کمتر و ولتاژ بیشتری است.
خازن های الکتریکی خود به دو نوع کمپرسور و فن تقسیم می شوند و ظرفیت های متفاوتی دارند.
در کولرهای گازی ۳ خازن وجود دارد :
- خازن فن بیرونی کولر گازی
- خازن فن داخلی کولر گازی
- خازن کمپرسور کولر گازی
دسته بندی خازن کولر گازی در انواع مختلف :
1-خازن خشک (راه انداز-استارت)
این خازن جهت کار متناوب وغیر دائم به کار می رود که دارای ظرفیت زیاد،ولتاژ کم نسبت به خازن روغنی است.
و به طور لحظه ای وارد مدار می گردد(1 تا 3ثانیه) وهمراه سیم پیچ استارت از مدار خارج می شود.
خازن خشک با سیم- پیچ استارت سری بسته می شود ودر موتورهایی که سیم پیچ استارت آنها از مدار خارج می شود ،
کاربرد دارد،در رله-های جریانی و ولتاژی کاربرد دارند.
حداکثر استارت خازن خشک 6تا10 دفعه در ساعت می باشد.
2- خازن الکتریکی (روغنی یا دائم کار) در کولرگازی
این نوع خازن دارای ظرفیت کمترو ولتاژ بیشتر نسبت به خازن خشک می باشد ،
و به طور دائم در مدار بصورت موازی بین سیم پیچ های(S)استارت و(R)رانینگ بسته می شود ،
و مورد استفاده آن دررله های ولتاژی و اتصال مستقیم به کمپرسور می باشد.
در کولرگازی از دونوع خازن روغنی اسفاده می شود :
- الف) خازن روغنی کمپرسور که ظرفیت آن در مدل های مختلف بین 25 تا60 میکرو فاراد می باشد.
- ب) خازن روغنی فن که ظرفیت آن در مدل های مختلف بین 3 تا 7 میکرو فاراد می باشد.
خازن ها در کولر پنجره ای می توانند به صورت جداگانه و یا مشترک (دوبل) استفاده شوند.
———————————————–
تست :
تعمیرکار کولرگازی جهت تعمیرویاسرویس کولرگازی باید با موارد زیرآشناباشد:
1-به وسیله جریان برق:
دو سر خازن را به مدت 1 تا 3 ثانیه به جریان برق وصل می کنیم سپس دوسرآن را به هم اتصال می دهیم.
اگر صدای تقه همراه با جرقه به رنگ آبی دیده شد خازن سالم است.
اما اگر جرقه ضعیف و به رنگ قرمز باشد خازن خراب است.
در این روش باید نکات ایمنی رارعایت کنیم زیرا امکان ترکیدن آن وجود دارد.
2-به وسیله تست لامپ:
دراین روش یک لامپ 100 واتی راباخازن سری می کنیم سپس به جریان برق وصل می کنیم،
اگر لامپ روشن شد نشان دهنده سالم بودن خازن است درغیراین صورت خازن معیوب می باشد.
3-به وسیله اهم متر:
در لحظه اول خازن را اتصال کوتاه می دهیم تا جریانی وارد اهم مترنشود بعد رنج مناسب برای اهم متر را انتخاب می کنیم،
اگر خازن نشتی داشته باشد عقربه اهم متر به طرف صفر و بتدریج به سمت بی نهایت بر می گردد و قبل از آن می ایستد.
حال اگر خازن اتصال کوتاه شده باشد عقربه به سمت صفر رفته و روی آن می ماند.
———————————————–
کار خازن در کولر گازی چیست ؟
خازن وسیله ای هوشمند است که از دو رسانای فلزی تشکیل شده که توسط یک ماده عایق به نام دی الکتریک جدا شده اند.
اغلب در سیستم اسپیلت، خازنها مانند باتری های بزرگ استوانه ای هستند.
کار اصلی خازنها این است که الکترون ها را برای تأمین انرژی راه اندازی کمپرسور دستگاه کولر گازی ذخیره کند.
درواقع خازن کولر گازی برق را با جابجایی الکترون ها بین دو صفحه رسانا تقویت میکند.
هر بار که کولر گازی راه اندازی میشود یک ترفند جادویی برای تامین ولتاژ لازم اتفاق می افتد.
در واقع جریان برق A/C جهت راه اندازی دستگاه کولر گازی نسبت به سیم کشی برق خانگی به انرژی خیلی بیشتری نیاز دارد،
بنابراین خازنی به مدار اضافه می شود تا در لحظه ای که کولرگازی از شبکه برقی نیرو می گیرد یک پرش (قوس) الکتریکی اتفاق بیفتد.
در کنار هم، این دو منبع الکتریسیته مقدار مناسب برق برای راه اندازی سیستم کولر گازی تأمین می کنند.
پس از راه افتادن موتور کار خازن فن کولر گازی تا پایان چرخه تمام شده، تا زمانی که کمپرسور باید دوباره راه اندازی شود.
———————————————–
چرا راه انداز اسپیلت ها خراب می شوند؟
چند عامل که به شدت در طول عمر خازنها فن و کمپرسور اسپیلت نقش دارند شامل موارد زیر است:
-
گرمای شدید:
قرار گرفتن در معرض حرارت شاید یکی از مهمترین عامل خرابی خازنهای کولرهای گازی، گرما باشد.
متأسفانه قرار گرفتن خازنها در معرض گرمای زیاد، طول عمر آنها را به شدت کاهش می دهد و می تواند آسیب قابل توجهی به خازنتان وارد کند.
پیشنهاد میشود برای اسپیلت سایه بان قرار داده و آن را تمیز نگه دارید تا هوا گردش کند و طول عمر خازن فن کولر گازی به حداکثر برسد.
-
درجه ولتاژ اضافی تر از ظرفیت خازن کولر گازی :
تمام خازنها دارای ظرفیت ولتاژ هستند تکنسین تعمیرات کولرهای گازی را از روی اطلاعات درج شده یا تست آن متوجه آن میگردد،
که دقیقا کدام خازن با کدام ظرفیت سیستم کولرگازی مطابقت دارد.
متاسفانه افراد کم تجربه ممکن است، بدون درک نحوه انتخاب خازن مناسب، با انتخاب خازن جایگزین اشتباه سعی در کاهش هزینه ها داشته باشند.
یک خازن با ولتاژ کمتر به سیستم کولرگازی صدمه نمی زند، اما به طور قابل توجهی عمر خود خازن را کوتاه می کند.
اگر تصمیم دارید این کار را خودتان انجام دهید، به یاد داشته باشید که اگر ولتاژ خازن کولر گازی بالاتر باشد بهتر است.
اگر سیستم راه انداز کولرگازی 370 ولت است، با شارژ شدن یک خازن کولر گازی 400 ولت، از قدرت کافی اطمینان حاصل می کنید ،
و راه انداز کمپرسور اسپیلت به حداکثر طول عمر خود نزدیک می شود.
-
طول عمر:
خازنهای فن و کمپرسور نیز طول عمر خاصی دارند.
بیشتر آنها به طور تقریبی برای 10-15 سال طراحی شده اند، اما عواملی باعث فرسودگی سریع آنها می شوند.
اگر کولرگازی چرخه خیلی سریعتر از حد متوسط داشته باشد، راه انداز تعویض شده دستگاه کوچکتر از معمول است،
یا از قطعات بی کیفیت ساخته شده است، و ممکن است طول عمر تخمین زده شده آن بسیار کاهش یابد.
خوشبختانه، این قطعات برای جایگزینی نسبت قطعات دیگر نظیر کمپرسور ارزان هستند،
بنابراین حتی اگر قطعه شما قبل از تعویض در کولرگازی مشکلی پیدا کند، دستگاه را خراب نمیکند.
———————————————–
آموزش نصب و تعویض :
- محل قرارگیری خازن کولر گازی در کنار کمپرسور است.
- هنگامیکه از خرابی خازن کولر گازی مطمئن شدید اقدام به تعویض و نصب آن کنید.
- برای شروع لازم است تا یک خازن دقیقا مشابه خازن کولر گازی خود خریداری کنید.
- خازنی را انتخاب کنید که ظرفیت آن با کولر گازی شما، هماهنگ باشد .
مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
- ابتدا جهت رعایت ایمنی، برق کولر گازی را قطع کنید.
- سپس از عدم اورلود کولر گازی مطمئن شوید.
- ابتدا خازن قبلی را که به کمک بست متصل شده است، با کمک یک پیچ گوشتی باز کنید.
- حالا برای جلوگیری از اشتباه، هر کدام از سیم های متصل به خازن قدیمی را جدا کنید و به خازن جدید وصل کنید،
دقت کنید که سر سیم را به ورودی مشابه وصل کنید. - در نهایت خازن قبلی را بر داشته و خازن جدید را نصب کنید. با وصل کرد برق و روشن شدن کولر،
فن و کمپرسور راهاندازی میشوند و کار تعویض و نصب خازن به پایان میرسد. - تمامی سیم ها را مطابق با جدول زیر وصل کنید.
- در هنگام تعویض و نصب توجه داشته باشید که :
حرف c بر روی کمپرسور به معنای COMو مشترک، S مخفف استارت و R مخفف رانینگ است.
در اتصال سیمها به خازن، com خازن به R کمپرسور و نول متصل میشود،
herm خازن به S کمپرسور و C کمپرسور بدون وارد شدن به خازن وارد فاز میشود.
همچنین سر FAN خازن نیز برای اتصال سیم فن میباشد.
تعویض :
خازن ها به گونه ای طراحی شده اند که قابل تعمیر نیستند. این ویژگی منحصر به آنها نیست و خازن تمام دستگاه های الکتریکی در صورت خرابی، باید تعویض شود.
تعویض این قطعه باید توسط افرادی انجام شود که دارای مهارت کافی در زمینه تعمیرات کولر گازی هستند.
علامت c در خازن به معنی com و دو علامت s و R به معنی استارت و رانینگ هستند.
همچنین دو علامت MAIN و SUB نیز روی این قطعه وجود دارند که سیم پیچ اصلی یا به اختصار C-R می باشد.
تعمیرکار باید تمام این علائم و مفهوم آنها را به خوبی بشناسد تا بتواند فرایند تعویض این قطعه را به صورت صحیح و بی نقص انجام دهد.
به عنوان مثال باید بدانید که :
- c برای سیم مشترک استفاده می شود،
- FAN برای اتصال سیم فن
- و HPEM در برخی از خازن ها برای اتصال کمپرسور کاربرد دارد.
اگر سیم اشتباهی به این نقاط وصل شود، امکان خرابی یا حتی سوختن قطعات دیگر کولر بسیار بالاست.
———————————————–
مشکلات ناشی از خرابی خازن :
کلید فن کولر گازی را روی همه حالت ها قرار داده ایم، اما فن روشن نمی شود :
اگر این مشکل معلولِ علت خرابی خازن کولر گازی باشد، با حالت ۱ کلید فن موتور صدای هوم می دهد و شروع به آمپر کشی می کند.
اگر کلید فن را در این شرایط به موقع خاموش نکنیم، فن خواهد سوخت.
در شرایط این چنینی خازن را تست کنید و در صورت نیاز تعویض کنید.
موتور فن روشن می شود، اما کمپرسور روشن نمی شود :
در چنین شرایطی اگر ریشه اختلال در خرابی خازن کولر گازی باشد،
به محض حرکت ترموستات در جهت عقربه های ساعت، موتور میل به حرکت از خود نشان می دهد،
اما روشن نمی شود و حرکت نمی کند و به دلیل جریان اضافی در کمپرسور، موتور اورلود می کند.
چگونه خازن کولر گازی را تست کنیم؟
- یک خازن سالم با همان مشخصات را در مدار کولرگازی قرار دهید؛
- در صورت رفع عیب باید برای تعویض ، دست به دامن یک مرکز تعمیراتی معتبر و مجاز شوید.
- مشاهده علائمی نظیر برآمدگی، ترکیدگی یا فرو رفتگی روی آن نشان از خرابی آن دارد و باید تعویض شود.
- با استفاده از اهم متر آنرا تست کنید؛
- با اتصال هر دو سر سیم های اهم متر به خازن اگر عقربه به سرعت تا انتها می رود
و دوباره به آرامی تا وسط صفحه برگردد و از وسط به کندی به جای اول خود برگردد؛ نشان از سلامت خازن است.
در غیر این صورت خازن کولر گازی خراب است.
دلایل خرابی :
- عدم سرویس دوره ایکمپرسور
- نوسانات برق
- گرمای ناشی از هوای بیرون در فصل تابستان
- گرمای کمپرسور
تعویض :
- ابتدا با استفاده از پیچ گوشتی بست خازن قبلی را از بدنه کولر گازی جدا کنید؛
- یکی یکی سیم های خازن قدیمی را از جای خود خارج و به خازن جدید اتصال دهید
و هر سیم را دقیقا به ورودی مشابه وصل کنید. - دقت کنید که COM در ورودی دو سیم دارد؛ پس دو سیم از خازن قبلی جدا و به خازن جدید وصل کنید.
- اکنون برای تعویض خازن کولر گازی، بست خازن جدید را به محل خازن اتصال دهید،
دستگاه را به منبع برق وصل و کولر را روشن کنید. - هر چند تعمیر خازن کولر گازی و تعویض آن ساده به نظر می رسد،
اما اجرای خود سرانه این مسیر مستلزم قبول ریسک های شدیدی است،
به همین دلیل توصیه می کنیم که در هر شرایط از یک مرکز معتبر و استاندارد کمک بگیرید.
———————————————–
نقشه :
———————————————–
انواع خازن کولر گازی با توجه به ظرفیت آن :
انواع خازن با در نظر گرفتن توان موتوری دستگاه در ظرفیت های 5 تا 65 میکرو فاراد در بازار موجود هستند.
خازن مناسب برای استارت فن کمپرسور 5 و 10 میکرو فاراد است، اما برای استارت کمپرسور می توان با در نظر گرفتن چند هزار بودن کولر گازی، یکی از خازن های زیر را به کار برد:
- خازن 30 میکرو فاراد
- خازن 35 میکرو فاراد
- خازن 40 میکرو فاراد
- خازن 45 میکرو فاراد
- خازن 50 میکرو فاراد
- خازن 55 میکرو فاراد
- خازن 60 میکرو فاراد
- خازن 65 میکرو فاراد
هر چه توان موتوری کولر گازی بالاتر می رود، به همان میزان نیز به خازن با ظرفیت بالاتر برای راه اندازی نیاز دارد.
به عنوان مثال برای یک دستگاه کولر گازی 8 هزار خازن 30 میکرو فاراد و برای دستگاه 30 هزار خازن 65 میکرو فاراد مناسب است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.