ابزار دقیق چیست؟

 یک زیرساخت برای سیستم کنترل و اتوماسیون شامل ابزاری مانند فلومتر، فلوکنترلر، کنترلر فشار، پمپ، دتکتورگازی ژنراتور، راکتور آزمایشگاهی و غیره می باشد. که با کمک این ابزار امکان اندازه گیری، انتقال، نمایش، ثبت و کنترل پارامترهای مهم فیزیکی همچون دما، فشار، فلو، سطح مایعات و غیره در پروسه های صنعتی به شکلی دقیق فراهم شده‌است.

دسته بندی 

 می توان به دو صورت دسته بندی كرد:

يكی از نظر نوع عملکرد این ابزار؛ برای مثال ابزاری که عمل کنترل دما یا فشار و رطوبت و یا سطح را بر عهده دارند به كنترلر مشهورند و به همین ترتیب ابزار نمایش این مقادیر که به ایندیکیتور یا نمایشگر معروفند و ابزار انتقال اطلاعات مقادیر به صورت سیگنال های استاندارد که ترانسميتر یا منتقل کننده نامیده می شوند.

 همچنين می توان از نظر پارامتری كه این ابزار بايستی عملياتی بر روی آن انجام دهد دسته بندی کرد. برای مثال بخش های ابزار دقیق مربوط به دما نظیر کنترلر دما، ترانسمیتر دما و ترمومتر یا نمایشگر دما، ابزار اندازه گیری و کنترل دقیق فشار، فلومتر یا سنجش جریان سیالات و انتقال مقادیر فلو یا کنترل فلو، ابزار سطح سنجی یا اندازه گیری سطح مواد درون مخازن و کنترل دقیق آنها و ابزار سرعت سنجی، ابزار رطوبت سنجی و غیره.

مشاهده ویدیوی ابزار دقیق

قسمت‌های تشکیل دهنده ابزاردقیق

1. اندازگیری
2. کنترل
3. محرکها (ادوات خروجی)

انواع تجهیزات ابزار دقیق

1. سنسور

هر وسیله ای که قادر به اندازه گیری و تبدیل کمیت های فیزیکی به الکتریکی باشد، سنسور نامیده می شود. وظیفه یک سنسور دما اندازه گیری مقدار دما و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی می باشد.

2. ترانسمیتر

ترانسمیترها به طور کلی به تجهیزاتی گفته می شود که عمل اندازه گیری (سنسور)، تبدیل و تقویت سیگنال ها را در یک مجموعه انجام می دهند. و ترانسمیترها تجهیزاتی هستند که در پروسه های بزرگ صنعتی کاربرد زیادی دارند زیرا فاصله ترانسمیترها از اتاق های کنترل بسیار زیاد بوده و فقط استفاده از ترانسمیتر است که در این شرایط منطقی به نظرمی‌رسد.

3. دیافراگم سیل 

در سیال های با چسبندگی و خورندگی بالا از سیل شیمیایی یا دیافراگم سیل استفاده می شود. درواقع دیافراگم سیل جهت جلوگیری از تماس مستقیم سیال مورد اندازه گیری با قسمت اندازه گیر مورد استفاده قرار می گیرند. این سنسورها که معمولاً فلزی یا از انواع خاصی از پلیمرهای ارتجاع پذیر میباشند، بصورت یک صفحه صاف یا چین خورده ساخته‌شده اند.

مشاهده ویدیوی ترنسدیوسر فشار

از محاسن مهم دیافراگم سیل ها، قابلیت محافظت از دیگر ابزارهای اندازه گیری فشار در برابر شرایط نامناسب، مثل دماهای بالا و سیالات خورنده و نیز توانایی بالای آنها در آب بندی میباشد.

4. گیج فشار 

گیج فشار  ( درجه نشان دهنده فشار باد ) وسیله‌ای است که با آن میزان فشار سیال را اندازه‌گیری می‌کنند. از مانومتر برای تنظیم فشار سیال در ماشین‌هایی که با قدرت هیدرولیک و پنوماتیک کار می‌کنند استفاده می‌شود. استفاده از نشانگر فشار سنج ضروری است زیرا زیاد بودن فشار مشکلات جبران ناپذیری ایجاد میکند. بدون وجود گیج سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک و در کل سیالات غیر قابل پیش‌بینی و نامطمئن خواهند بود.

5. ترانسدیوسر

ترانسدیوسر‌ها در واقع مبدل های سیگنال های خروجی سنسورها به سیگنال های استاندارد هستند برای مثال استفاده از یک ترموکوپل با خروجی هایی در حد میلی ولت در صنعت کاملا اشتباه بود لذا در این مواقع می توان از مبدل ترموکوپل به سیگنال ۰ – ۱۰ ولت استفاده کرد. ترانسدیوسر ها در کل یک مبدل هستند.

6. کنترلر

مرحله بعد از اندازه گیری کنترل می باشد، فرض کنید شما در یک پروسه قصد کنترل دمای یک مخزن آب را دارید، المان ها و تجهیزاتی که برای این کار نیاز دارید به شرح زیر می باشد:

کنترلر، ترانسمیتر دما و کنترل ولو که میزان انرژی گرمایشی را کنترل نماید که این انرژی می تواند حرارت آتش باشد که کنترل ولو وظیفه کنترل گاز ورودی را برعهده دارد و یا انرژی تامین کننده می تواند گرمای بخار باشد که کنترل ولو مقدار دبی عبور بخار را کنترل‌میکند.