کلید های قدرت, مقالات
MCB چیست ؟ نحوه کار و انواع آن
بهمن
MCB چیست ؟ نحوه کار و انواع آن
در این مقاله قصد داریم به معرفی MCB بپردازیم و با توضیح در مورد نحوه عملکرد این تجهیز، انواع آن را نیز بررسی کنیم.
فهرست مطالب
1- مدار شکن مینیاتوری (MCB) چیست؟
2- اصول عملکرد MCB
3- موارد استفاده از MCB
4- انواع مختلف MCB
————————————————–
1- مدار شکن مینیاتوری (MCB) چیست؟
مدار شکن مینیاتوری یک دستگاه الکترومغناطیسی است که با نام MCB (Miniature Circuit Breaker) خوانده می‌شود.
MCB یک کلید الکتریکی است که برای تشخیص اضافه جریان در مدار مورد استفاده قرار می گیرد.
این کلید بصورت خودکار عمل می‌کند و با تشخیص اضافه جریان در مدار، جریان را در اسرع وقت قطع می‌کند.
قابلیت دسترسی و ضریب ایمنی این کلید منجر شده‌است که در مدار بجای فیوز مورد استفاده قرار گیرد.
به طور کلی، از MCB برای محافظت از مدار در برابر آسیب حاصل از اضافه جریان ناشی از اضافه بار یا اتصال کوتاه، استفاده می‌شود.
عملکرد مرکزی این کلید به نحوی است که گردش جریان را تا زمانی که خطا رفع نشود، در حالت قطع نگه می‌دارد.
MCB ها معمولاً در طی اضافه جریان از بین نمی روند و از این رو می توان مجدداً از آنها استفاده کرد.
نحوه استفاده از این کلیدها بسیار ساده است و به راحتی روشن و خاموش می‌شوند. قسمت اصلی ممکن است دارای یک سیم یا نوار فلزی باشد که از میان آن عبور می‌کند.
همانطور که اشاره شد،مدار شکن مینیاتوری کلیدی است که به جای فیوز در مدار استفاده می‌شود، زیرا سیم فلزی در فیوز ذوب می‌شود و
بنابراین فیوز با عبور جریان اضافی در MCB از بین می رود و بلافاصله خاموش می‌شود و بنابراین، منابع اغلب فقط با روشن کردن مجدد MCB بازیابی می‌شوند.
————————————————–
2- اصول عملکرد MCB
برای کار کردن مدار شکن مینیاتوری زنجیره ای از واکنش ها در کنار هم قرار می گیرند. همانطور که اشاره شد، MCB یک سیم فلزی دارد.
این سیم فلزی در صورت اضافه جریان یا گرمایش فرو می ریزد. که در نتیجه آنMCB باز می‌شود و مدار را قطع می‌کند.
برای انجام این عمل، در بدترین حالت، MCB به 2 ثانیه زمان نیاز دارد. پس از تکمیل پروسه قطع، می توان مجددا کلید را برای اتصال به منبع تغذیه، روشن کرد.
MCB براساس اصل میدان مغناطیسی ایجاد شده در اطراف سیم حامل جریان، عمل می‌کند.
این کلید از یک پوشش عایق بندی شده، یک سیم پیچ، یک نوار دو فلزی، یک فنر و کنتاکت های الکتریکی تشکیل شده‌است.
کنتاکت های الکتریکی مدار را به هم متصل می‌کنند و توسط نیروی مقاومتی فنر در جای خود ثابت می‌شوند.
هر گاه جریانی بیش از مقدار تعریف شده از مدار شکن مینیاتوری عبور کند، سیم‌پیچ، یک میدان مغناطیسی تولید می‌کند که بر روی نوار دو فلزی اثر می‌گذارد.
(نوار دو فلزی، نواری است که از دو نوار کوچکتر که خود از فلزات مختلف ساخته شده اند، با اندازه های برابر یا نابرابر در کنار هم قرار می‌گیرند).
دو فلزی نیروی مقاومت فنر را دور می زند و در عوض به قفل MCB و در نتیجه قطع موثر مدار کمک می‌کند.
————————————————–
3- موارد استفاده از MCB
مدار شکن مینیاتوری برای عملکرد مناسب و حفظ ایمنی دستگاه های الکتریکی ضروری است.
این تجهیز، در اکثر دستگاه های الکتریکی، چه برای مصارف خانگی و چه برای مصارف صنعتی، یافت می‌شود.
تعداد زیادی از وسایل الکتریکی در خانه مانند چراغ‌ها، سیستم های گرمایشی و فن‌ها به MCB نیاز دارند تا اتصالات را به طور مداوم بررسی و محافظت کند.
صنایع نیز بیشتر با ماشین آلات سنگین کار می‌کنند که دارای بار جریان زیادی هستند.
در این حالت، MCB نقش مهمی در جلوگیری از جهش ناگهانی بارهای الکتریکی از طریق یک مدار ایفا می‌کند و در نتیجه با محافظت از آنها در برابر آسیب، دوره زمانی استفاده از دستگاه ها را افزایش می دهد.
کلیدهای مدار مینیاتوری می توانند نقش مهمی در توزیع موثر برق در تمام سیستم های روشنایی خانه داشته باشند.
به عنوان مثال، لامپ های فلورسنت مانند لامپ های معمولی به مقدار زیادی برق نیاز دارند. اینجاست که MCB ها حداکثر استفاده را دارند.
علاوه بر این، MCB ها به مدیریت کیفیت و حفاظت از لامپ ها کمک می‌کنند.
————————————————–
4- انواع مختلف MCB
انواع مختلفی از مدار شکن مینیاتوری وجود دارد که عبارتند از انواع A، B، C، D، K و Z. اگرچه، سه MCB اصلی از نوع B، نوع C و نوع D می‌باشند.
هر کدام از این انواع به گونه ای ساخته شده اند که به نوسانات الکتریکی با شدت های متفاوت در موقعیت های مختلف پاسخ دهند.
این مدار شکن های مینیاتوری معمولاً با “منحنی تریپ” خود و همچنین، با ویژگی های تریپ یا مشخصات اضافه جریان نیز شناخته می‌شوند.
بیایید تفاوت بین هر نوع را بررسی کنیم:
1- نوع B
در صورتی که جریان عبوری بین 3 تا 5 برابر بیشتر از مقدار پیشنهاد شده یا “بار نامی” باشد، قطع کننده مدار نوع B عمل می‌کند.
این مدل حساس ترین نوع MCB است که برای مصارف خانگی، با ولتاژ بسیار کم و کاربردهای صنعتی که نوسان جریان کمی‌دارد، طراحی شده‌است.
به طور کلی، دستگاه های نوع B معمولاً برای مقاصد مسکونی مناسب هستند.
همچنین ممکن است برای مصارف صنعتی سبک که کلیدهای سوئیچینگ کم هستند یا وجود ندارند، استفاده شوند.
2- نوع C
قطع کننده های مدار نوع C عمدتاً برای دستگاه های الکتریکی قدرتمند و در هر جایی که احتمال افزایش نوسان وجود دارد، استفاده می‌شوند.
آنها طوری طراحی‌شده‌اند که در جریان هایی بین 5 تا 10 برابر بار نامی خود، قطع کنند.
به عنوان مثال می توان به موتورهای الکتریکی کوچکتر و نورهای فلورسنت اشاره کرد.
دستگاه های نوع C اولویتی استاندارد برای کاربردهای صنعتی هستند.
3- نوع D
MCB های نوع D کوچکترین MCB حساس به مقدار هستند که فقط در صورتیکه جریان بین 10 تا 20 برابر افزایش یابد، فعال می‌شوند.
MCBهای نوع D برای دستگاه‌های تجاری و صنعتی سنگین و در هرجایی که جریان هجومی شدید اتفاق بیافتد، طراحی شده‌اند.
به عنوان مثال می توان به ابزارهای الکتریکی، دستگاه های اشعه ایکس، موتورهای غول پیکر و واحدهای منبع تغذیه بدون وقفه اشاره کرد.
لینک اصلی