برق ساختمانی, مقالات
سیمکشی و روشهای سیمکشی برق
اسفند
سیم کشی
سیم کشی برق فرآیند اتصال کابلها و سیمها به دستگاههای مرتبط مانند فیوز، کلید، پریز، چراغ، فن و غیره به تابلوی توزیع اصلی‌است که ساختاری خاص به پلاریته برق برای تامین تداوم برق‌است.
==========================================
فهرست مطالب
- روشهای سیستمهای سیمکشی برق گرفتن اتصال
1- جعبه تقسیم[1] یا سه راهی یا سیستم اتصال دهنده
2- سیستم حلقوی یا حلقهای
3- مزایا
4- معایب
- انواع مختلف سیستمهای سیمکشی برق
1- سیم کشی بستی با کلیواژ [3]
2- مزایا
3- معایب
4- سیم کشی با روکش و پوشش
5- مزایا
6- معایب
7- سیمکشی باتنی (CTS یا TRS)
8- مزایا
9- معایب
10- سیمکشی با غلاف سربی
- سیمکشی با لوله
1- لوله روکار
2- لوله توکار
3- انواع لوله
4- لوله فلزی
5- لوله غیرفلزی
6- سایز لوله
7- مزایای سیستمهای سیمکشی از لوله
8- معایب سیستمهای سیمکشی از لوله
- مقایسه بین سیستمهای سیمکشی مختلف
==========================================
روشهای سیمکشی برق گرفتن اتصال
سیمکشی (فرایند اتصال لوازم جانبی مختلف برای توزیع انرژی الکتریکی از برد کنتور تامین کننده به لوازم خانگی مانند لامپها، فنها و سایر لوازم خانگی که به عنوان سیم کشی برق شناخته‌میشود) به دو روش قابل انجام‌است. که عبارتند از:
- سیستم جعبه تقسیم یا سیستم سه راهی (تی)[4]
- سیستم حلقوی
به شرح زیر مورد بحث قرار میگیرند:
سیستم جعبه تقسیم یا سه راهی یا سیستم اتصال
در این روش سیمکشی، اتصالات به وسایل از طریق اتصالات انجام میشود. این اتصالات در جعبه های تقسیم به وسیله کانکتور ها یا برشهای اتصالی مناسب ساخته‌میشوند. این روش سیمکشی حجم زیادی از کابل را مصرف نمیکند. ممکن‌است فکر کنید چون این روش سیمکشی به کابل زیادی نیاز ندارد بنابراین ارزانتر‌است. البته این‌است اما پولی که از خرید کابل پس انداز کردهاید در خرید جعبه‌های تقسیم مصرف میشود، بنابراین معادله متعادل است. این روش برای نصب موقت مناسب و ارزان‌است.
از برد توزیع اصلی
سیستم جعبه تقسیم
سیستم حلقوی یا حلقه ای
این روش سیمکشی به طور کلی در سیمکشی استفاده میشود. لامپ ها و سایر وسایل به صورت موازی به هم متصل شده‌اند تا هر یک از وسایل به صورت جداگانه کنترل شوند. در صورت نیاز به اتصال در چراغ یا سوئیچ، هادی تغذیه با آوردن مستقیم به ترمینال و سپس حمل مجدد به سمت جلو به نقطه بعدی که باید تغذیه شود، حلقه میشود.
سوئیچ و تغذیه نور به دور مدار در یک سری حلقه از یک نقطه به نقطه دیگر تا رسیدن به آخرین مدار در مدار حمل میشوند. هادیهای فاز یا خط در تابلو یا جعبه حلقهای هستند و نولها هم در تابلو یا لامپ یا فن حلقه میشوند. خط یا فاز هرگز نباید از لامپ یا فن دور بزنند.
سیستم Loop-ln
مزایای روش سیم کشی حلقوی
- این روش به جعبه های اتصال نیاز ندارد و در هزینهها صرفه‌جویی میشود.
- در سیستم حلقوی هیچ اتصالی در زیر و بالا پنهان نشده‌است.
- مکان یابی خطا آسان میشود زیرا نقاط فقط دردوشاخه‌ها ساخته میشوند تا در دسترس‌باشند.
معایب روش حلقوی
- در این سیم کشی طول سیم یا کابل مورد نیاز بیشتر‌است و افت ولتاژ و تلفات مس بیشتر‌است.
- نگهدارنده کلیدها و لامپ در سیمکشی حلقوی معمولا مشکل‌است.
==========================================
انواع مختلف سیستمهای سیمکشی برق
انواع سیمکشی داخلی که معمولاً مورد استفاده‌قرارمیگیرند عبارتنداز:
- سیمکشی با بست[5]
- چوبی و درپوشی
- CTS یا TRS یا سیمکشی غلاف پی وی سی
- غلاف سربی یا فلزی
- سیمکشی لوله
- لوله نصب سطحی یا باز
- سیمکشی کانال از نوع توکار یا مخفی یا زیری
سیمکشی با بست
این سیستم سیمکشی شامل سیمهای معمولی عایق‌شده VIR یا PVC (گاهی اوقات، کابلهای غلاف‌دار و مقاوم در برابر آب و هوا)است که با استفاده از گیره‌های پرسلان، پلاستیک یا چوب، روی دیوارها یا سقف‌ها بافته و ترکیب شده‌اند.
سیستم سیمکشی با بست یک سیستم سیمکشی موقت است بنابراین برای اماکن خانگی مناسب نیست. امروزه استفاده از سیستم سیمکشی با بست به پایان رسیده‌است.
استفاده از تیوب دیوار سیمها از یک اتاق به اتاق دیگر با پارتیشن دیوار کشیده‌شدند.
گیره با سه شیار گیره با دو شیار
سیم کشی با گیره یا بست
مزایای سیمکشی با بست:
- یک سیستم سیمکشی ساده و ارزان‌است
- برای استفاده موقت مناسب‌است. ساختمان در حال ساخت یا کمپینگ ارتش
- از آنجایی که کابلها و سیمهای سیستم سیمکشی با بست در هوای آزاد‌است، بنابراین عیب در کابلها به راحتی قابل مشاهده و تعمیر‌است.
- نصب سیستم سیمکشی با بست آسان و ساده‌است.
- سفارشی سازی را میتوان به راحتی در این سیستم سیمکشی به عنوان مثال تغییر و افزودن انجام داد.
- بازرسی آسان و ساده‌است.
معایب سیمکشی با بست:
- ظاهر چندان خوب نیست.
- سیمکشی با بست را نمیتوان برای استفاده دائمی استفاده‌کرد زیرا ممکن‌است پس از مدتی استفاده، افتادگی ایجاد شود.
- در این سیستم سیمکشی، کابلها و سیم‌کشی‌ها در هوای آزاد‌است، بنابراین روغن، بخار، رطوبت. دود. باران، اثر شیمیایی و اسیدی ممکن‌است به کابلها و سیمها آسیب برساند.
- به دلیل خطر آتشسوزی و سایش و پارگی در اثر آب و هوا، در این نوع سیمکشی سیم دوام ندارد.
- میتوان آن را فقط در ۴۴0/۲۵۰ ولت در دمای کم استفاده کرد.
- همیشه خطر آتش سوزی و برق گرفتگی وجود دارد.
- در مکانهای مهم و حساس قابل استفاده نیست.
- این سیستم سیمکشی پایدار، قابل اعتماد و پایدار نیست.
سیمکشی روکشی و دربندی (پوششی)
سیستم سیمکشی پوششی و دربندی در گذشته سیستم سیمکشی معروفی بوده‌است، اما امروزه به دلیل سیستم سیمکشی کانالی(لولهایی و روکشدار) منسوخ شده‌است. کابلهای مورد‌‌‌استفاده در این نوع سیمکشی VIR یا PVC پی وی سی یا هر کابل عایق تایید شده‌دیگری‌است.
کابلها از طریق محفظه‌های پوشش چوبی حمل می‌شدند. بدنه از یک نوار چوبی با شیارهای موازی تشکیل شده‌است که به طول مناسب بریده‌شده تا کابلهای VIR را در خود جای دهد. شیارها برای جداسازی قطب مخالف ساخته‌شده‌اند. همچنین درپوش (ساخته‌شده از چوب) که برای پوشاندن سیمها و کابلهای نصب‌شده و‌شده در بدنه استفاده‌میشود.
مزایای سیمکشی درپوش پوششی:
- این سیستم ارزان در مقایسه با سیستمهای سیمکشی غلاف و لولهای‌است.
- این سیستم قوی و بادوام‌است.
- سفارشی سازی را میتوان به راحتی در این سیستم انجام داد.
- اگر سیم فاز و نول در اسلاتهای جداگانه نصب شده‌باشد، تعمیر آن آسان‌است.
- به دلیل عایق بندی قوی درپوش و پوشش، برای مدت طولانی در کار میماند.
- از روغن، بخار، دود و باران در امان میماند.
- بدون خطر برق گرفتگی ناشی از سیمها و کابلهای پوشیده‌شده در پوشش و درپوش‌است.
معایب سیمکشی پوشش درپوشی:
- خطر آتشسوزی در سیستم سیمکشی پوششی وجود‌دارد.
- در شرایط اسیدی، قلیایی و رطوبت مناسب نیست.
- تعمیرات پرهزینه و به مواد بیشتری نیاز دارد.
- مواد را نمیتوان به راحتی در حال حاضر پیدا کرد
- مورچگان ممکن‌است به پوشش و درپوش چوب آسیب برسانند.
سیمکشی باتن چوبی(CTS یا TRS)
در این نوع سیمکشی ها از کابلهای TRS تک هسته ای یا دو هستهای یا سه هستهای با کابلهای بیضی شکل استفاده‌میشود. بیشتر کابلهای تک هستهای ترجیح داده میشوند. کابل های TRS ضد مواد شیمیایی، ضد آب، ضد بخار هستند، اما کمی تحت تأثیر روغن روان کننده قرار مکابل‌های TRS بر روی چوب ساج صاف و مزهدار با حداقل ضخامت 10 میلی‌متر اجرا میشوند.
کابلها با استفاده از گیره‌های پیوند برنجی حلبی‌شده (گیره سگک) که قبلاً با پین‌های برنجی روی چوب ثابت شده‌اند و با فاصله 10 سانتی‌متر برای اجرای افقی و 15 سانتی‌متر برای اجرای عمودی فاصله دارند، روی چوب چوبی نگه‌داشته‌می‌شوند.
مزایای استفاده از سیمکشی باتن
- نصب سیم کشی ساده‌است
- ارزان در مقایسه با سایر سیستمهای سیم کشی برق‌است.
- ظاهر خوب و زیبا‌است
- تعمیرات راحت‌است
- محکم و با دوام‌است
- سفارشی سازی در این نوع به راحتی قابل انجام‌است
- احتمال کمتر نشتی جریان را دارد
معایب سیمکشی باتن
- در رطوبت نواحی با اثرات شیمیایی و مناطق بازنصب نمیشود.
- خطر بالای آتشسوزی دارد
- در برابر سایش و پارگی خارجی و اثرات آب و هوایی در امان نیست (زیرا سیمها به طور آشکار در برابر گرما، گرد و غبار، بخار و دود قابل رویت هستند).
- سیمهای سنگین را نمیتوان در سیستم سیمکشی چوبی استفاده کرد.
- فقط زیر 250 ولت مناسب‌است.
- به کابل و سیم بیشتری نیاز دارد.
سیمکشی غلاف سربی
نوع سیمکشی از هادی هایی استفاده میکند که با VIR عایق شده و با غلاف بیرونی آلیاژ آلومینیوم سرب حاوی حدود 95 درصد سرب پوشیده‌شده‌است. غلاف فلزی از کابلها در برابر آسیبهای مکانیکی، رطوبت و خوردگی اتمسفر محافظت میکند.
کل پوشش سربی به صورت الکتریکی پیوسته ساخته‌شده و در نقطه ورود به زمین متصل میشود تا در برابر اثر الکترولیتی ناشی از نشتی جریان محافظت کند و در صورت پارگی غلاف ایمنی ایجاد کند. کابلها بر روی چوب چوبی اجرا میشوند و مانند سیمکشی TRS با استفاده از گیره های پیوند ثابت میشوند.
==========================================
سیمکشی کاندویت (لوله)
دو نوع سیمکشی دیگر بر اساس نصب لوله وجود دارد:
- لوله با نصب سطحی
- با کانال توکار (مخفی)
لوله با نصب سطحی
اگر لوله ها در سقف یا دیوار نصب شوند سیمکشی لوله نصب سطحی‌است که حفره هایی را در سطح دیوار در فواصل مساوی ایجاد کرده و لوله ها با فیش نری نصب میشوند.
با کانال توکار (مخفی)
اگر کانالها به کمک گچ‌کاری در داخل شکاف های دیوار پنهان شوند به آن سیمکشی مخفی میگویند. به عبارت دیگر، سیمکشی برق در داخل دیوار، پشت بام یا کف با کمک لوله‌های پلاستیکی یا فلزی را سیمکشی کانال مخفی مینامند، که امروزه محبوبترین، زیباترین، قویتر و رایجترین سیستم سیمکشی برق‌است.
سیمکشی کانال نصب سطحی
سیمکشی کانال مخفی
در سیمکشی کانال لوله های فولادی معروف به مجرا به وسیله قلابهای لوله (سیم کشی کانال سطحی) بر روی سطح دیوارها نصب میشوند. یا در دیوارهای زیر گچ پنهان میشوند و کابل های VIR یا PVC بعداً با‌استفاده از سیم GI با اندازه حدود 18SWG کشیده‌میشوند. سیستم سیمکشی کانالی، لوله‌ها باید از نظر الکتریکی پیوسته بوده و در نقاط مناسب در مورد لوله فولادی به زمین متصل شوند. سیمکشی کانال یک روش حرفهای برای سیمکشی ساختمان است. بیشتر لوله‌های پی وی سی در سیمکشی خانگی استفاده میشود.
این مجرا از آسیب دیدن کابلها توسط جوندگان محافظت میکند (وقتی جوندگان کابلها را گاز میگیرند باعث اتصال کوتاه میشود) به همین دلیل‌است که قطع کننده‌های مدار در جای خود قرار دارند اما! پیشگیری بهتر از درمان‌است. لوله‌های سربی در کارخانهها یا زمانی که ساختمان مستعد حادثه آتشسوزی‌است استفاده‌میشود. شاه سیم (خرطومی) بیشتر شبیه سیمکشی مجرای سطحی‌است – این روش نیز محبوبیت زیادی پیدا کرده‌است. این کار با پیچاندن یک لوله پی وی سی به دیوار و سپس عبور کابلها از طریق لوله انجام میشود. کابل های مجرا نباید خیلی سفت باشند. فاکتور فضا باید در نظر گرفته‌شود.
انواع کانال ها (لوله ها)
در سیستمهای سیمکشی کاندوئیت (هم سیمکشی کانال مخفی و هم سیمکشی کانال سطحی) که در تصویر بالا نشان داده‌شده‌است، از کانالهای زیر استفاده‌میشود.
- کانل فلزی
- کانال غیر فلزی
کانالهای فلزی:
کانالهای فلزی از فولاد ساخته شده‌اند که بسیار مستحکم هستند اما هزینه زیادی نیز دارند. دو نوع لوله فلزی وجود دارد.
- کلاس A: مجرای گیج پایین (کانال ورق فولادی لایه نازک)
- کانال کلاس B: مجرای گیج بالا (کاندوئیت (کانال) ضخیم فولادی)
کانال غیر فلزی:
یک کانال PVC جامد امروزه به عنوان کانال غیر فلزی استفاده‌میشود که انعطاف پذیر و آسان برای خم شدن‌است.
سایز مجرا (کانال):
لوله‌های مجرای معمولی در اندازه‌های مختلف 13، 16.2، 18.75، 20، 25، 37، 50 و 63 میلی‌متر (قطر) یا ۲/۱، ۸/۵، ۴/۳، ۱، 1.25، 1.5 و 2 اینچ در قطر موجود‌است.
مزیت سیستمهای سیمکشی کانالی
- ایمن‌ترین سیستم‌است (سیم پیچ لوله مخفی)
- ظاهر بسیار زیبا (در صورت سیم کشی کانال مخفی)
- بدون خطر سایش و پارگی مکانیکی و آتشسوزی در لوله های فلزی
- سفارشی سازی را میتوان به راحتی با توجه به نیازهای آینده انجام داد.
- تعمیر و نگهداری آسان‌است.
- خطر آسیب به عایق کابلها وجود ندارد.
- از خوردگی (در مورد لوله PVC) و خطر آتش سوزی ایمن‌است.
- میتوان از آن حتی در رطوبت، اثرات شیمیایی و مناطق دودی استفاده‌کرد.
- بدون خطر برق گرفتگی (در صورت ارت و زمین مناسب لوله های فلزی).
- سیستم قابل اعتماد و محبوب‌است.
- سیستم پایدار و طولانی مدت
معایب سیستمهای سیمکشی کانالی
- گران بودن سیستم سیمکشی (به دلیل لوله های پی وی سی و متالیک. ارت اضافی برای لوله های فلزی سه راهی و زانویی و غیره.
- یافتن عیوب در سیمکشی بسیار سخت‌است.
- نصب آسان و ساده نیست.
- خطر شوک الکتریکی (در مورد لوله های فلزی بدون سیستم ارت و زمین مناسب)
- مدیریت اتصالات اضافی در آینده بسیار پیچیده‌است.
==========================================
مقایسه بین سیستمهای سیمکشی مختلف
جدول زیر مقایسه بین تمام سیستمهای سیمکشی ذکر شده در بالا را نشان‌میدهد.
| شماره | خصیصه | سیم کشی با بست | سیم کشی با غلاف | سیم کشی باتنی | سیم کشی کانالی |
| ۱ | عمر | کوتاه | نسبتا زیاد | زیاد | خیلی زیاد |
| ۲ | هزینه | کم | متوسط | متوسط | زیاد ترین |
| ۳ | حفاظت مکانیکی | ندارد | متوسط | ندارد | بسیار خوب |
| ۴ | امکان آتش | – | خوب | خوب | – |
| ۵ | حفاظت در برابر رطوبت | ندارد | جزیی-کم | ندارد | خوب |
| ۶ | نیروی کار مورد نیاز | کمی با مهارت | مهارت زیاد | کمی با مهارت | مهارت زیاد |
| ۷ | نصب | بسیار راحت | مشکل | آسان | مشکل |
| ۸ | بازرسی | راحت | آسان | راحت | مشکل |
| ۹ | تعمیر | راحت | کمی سخت | آسان | مشکل |
| ۱۰ | محبوبیت | – | مطلوب | – | بسیار زیاد |
==========================================
GTO ساختار، عملیات، مزایا، معایب و کاربردها
How To Wire Switches In Series?
[1] Joint box
[2] Loop-in
[3] Cleat wiring
[4] Tee
[5] Cleat