روغن دیزل ژنراتور

ویسکوزیته از خواص فیزیکی روغن ها می‌باشد و میزان مقاومت آن را در مقابل جاری‌شدن نشان‌می‌دهد. گرانروی با تغییر درجه حرارت تغییرمی‌کند. افزایش درجه حرارت، گرانروی را کاهش‌می‌دهد و بالعکس . روغن‌ها را به دو دسته مختلف براساس گرانروی میتوان تقسیم کرد:

• روغن‌های غیر زمستانی
• روغن‌های زمستانی

این درجه بندی صرفاً بر مبنای گرانروی است.

انجمن مهندسان خودرو SAE به دلیل اهمیت گرانروی، اساس طبقه‌بندی روغن‌های موتور را بر این ویژگی بنا نهاده است، به طوری که در این سیستم دو گروه ازدرجه گرانروی مورد تعریف قرارمی‌گیرند. یک گروه دارای حرف (Winter)W و دیگری گروهی که بدون حرف W است. هرقدر عدد SAE بزرگ‌ترباشد، گرانروی روغن مربوطه هم بیشتراست.

حرف W همراه عدد SAE معرف روغن‌هایی است که در محیط‌های سرد به کارمی‌روند و گرانروی این روغن‌ها در گرما اهمیت ندارد. روغن‌هایی که حرف W در جلو آنها قید نشده‌است در محیط‌های گرم به کار می‌روند و گرانروی آن‌ها در سرما اهمیت نخواهد داشت. مبنای دما برای محیط سرد °18- سانتی گراد و برای محیط گرم °100 سانتیگراد تعیین شده‌است. روغن‌های قیدشده در جدول، تک درجه ای هستند.

عددی که روی روغن موتور می بینید مهم است. این عدد ویسکوزیته نامیده می‌شود و به میزان مقاومت یک مایع در برابر جریان اشاره دارد. می توانید تصور کنید که آب به راحتی در لوله شیبدار جریان دارد، در حالی که چیزی مانند خامه به سرعت جریان نمی‌یابد.

در یک موتور دیزل، این مفهوم پیچیده تر است، زیرا موتور ممکن است گرم یا سرد باشد. بنابراین روغن باید بتواند در هر دو این شرایط جریان داشته باشد. هرچه این عدد بیشتر باشد، مقاومت بیشتری در برابر نازک شدن دارد. بنابراین برای روغن موتور دو عدد وجود دارد. به عنوان مثال، 10W-30. اولی، با W نشان می دهد که روغن چقدر در برابر رقیق شدن در دمای 0 درجه فارنهایت (حدود 18- درجه سانتیگراد) مقاومت می کند. W مخفف Winter – زمانی که معمولا سرد است! در اینجا هر چه عدد کمتر باشد در سرما کمتر غلیظ می شود.

عدد دوم نحوه عملکرد روغن را هنگام گرم شدن در دمای 212 درجه فارنهایت (100 درجه سانتیگراد) نشان می دهد. هرچه این عدد کمتر باشد، روغن در دماهای بالا رقیق‌تر می‌شود، بنابراین 10W-30 سریع‌تر از 10W-40 اگر داغ باشد نازک می‌شود.

سازندگان موتور معمولاً یک درجه روغن را نه تنها بر اساس موتور خود توصیه می کنند، بلکه ویسکوزیته متفاوتی را بر اساس دمای مورد انتظار توصیه می کنند.

نکته : نوع روغن مصرفی و تعویض به موقع آن در دستگاه‌ها و ماشین آلات مختلف از جمله دستگاه دیزل ژنراتور در افزایش طول عمر ، افزایش کارایی دستگاه و هچنین کاهش استهلاک آن دارای اهمیت فراوانی می‌باشد.

روغن‌های ذکرشده در بالا نمونه ای از روغن‌های تک درجه ای بودند.

روغن‌های چند درجه‌ای دلیل داشتن مواد افزودنی خاص در سرما (هنگام استارت موتور) مثل روغن های با گرانروی پایین(10 و 20) عمل‌می‌کنند و با گرم‌شدن موتور گرانروی آنها به حد گرانروی روغن های با گرانروی بالاتر 40 تا 50 می‌رسد.

روغن‌های چند درجه ای از مخلوط‌کردن یک درصد مناسب از یک روغن با گرانروی کم با پلیمرهای بهبوددهنده شاخص گرانروی بدست می‌آیند. بطور مثال روغن با علامت SAE 10W40 در درجه حرارت‌های پایین 18ºC- مانند روغن SAE10W عمل‌می‌کند. اما در درجه حرارت 100ºC مانند روغن با گرانروی SAE 40W عمل‌می‌کند.

برای اینکه روغن بتواند گرانروی مناسب در درجه حرارت بالا  و تحمل فشار و عدم خوردگی و عدم کف کردن و خاصیت ضد زنگ و پاک کنندگی داشته باشد ،می‌بایست مواد افزودنی اضافه‌گردد که در ادامه به این موضوع می‌پردازیم .

1. افزودنی‌های بهبود شاخص گرانروی
2. افزودنی ضد اکسیداسیون
3. افزودنی ضد خوردگی
4. افزودنی پاک کننده
5. افزودنی ضد کف
6. افزودنی معلق ساز
7. افزودنی بهبود دهنده اصطکاک و فشار بالا
8. افزودنی ضد سایش
9. افزودنی‌های پایین آورنده نقطه ریزش

روغن نقش مهمی در سلامت موتور دیزل ژنراتور شما دارد. این روغنکاری را برای اجزای حیاتی مانند میل لنگ و یاتاقان ها، یاتاقان های توربو، سوپاپ ها و فنرهای سوپاپ فراهم می کند.

روغن موتور شما با از بین بردن کثیفی یا رسوبات از موتور و داخل فیلتر روغن به رفع آلودگی کمک‌می‌کند. روغن همچنین به آب بندی پیستون ها در سیلندر و جلوگیری از افت فشار کمک می کند.

علاوه بر این روغن همچنین با کاهش اصطکاک و حذف گرما در اجزای ناشی از دمای احتراق بالا، به خنک کردن قطعات موتور نیز کمک‌می‌کند.

روغن موتور شما حاوی مواد افزودنی است که اسیدهای ناشی از احتراق را خنثی میکند و از موتور شما در برابر خوردگی و آلودگی محافظت می کند. این مواد افزودنی در حین کار به تدریج از بین می روند. همچنین پس از گذشت زمان، روغن دچار شکست حرارتی می شود و به دلیل تغییر در ویسکوزیته روغن یا از دست دادن مواد افزودنی، به عنوان روان کننده بسیار کمتر موثر است. این می تواند باعث اصطکاک و سایش بیشتر در اجزای موتور شما شود.

 اطمینان حاصل کنید که هر زمان روغن موتور شما تعویض می شود، فیلتر روغن خود را نیز در همان زمان تعویض کنید. هر گونه آلاینده ای که در روغن موتور شما یافت می شود در فیلتر روغن شما جمع می‌شود. اکثر ژنراتورها به تعویض روغن نیاز دارند و این بین ژنراتورهای قابل حمل و ژنراتورهای برق بزرگتر متفاوت است.

• دفعات و زمان تعویض روغن موتور به ساعات کارکرد موتور و نوع ژنراتور شما بستگی دارد.
• اگر از نوع روغن اشتباه استفاده شود و روغن موتور توصیه شده برای ژنراتور شما نباشد، روغن می‌تواند به موتور شما آسیب برساند و باعث اصطکاک و گرمای اضافی شود.

• زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور براساس کارکرد 200 ساعت یا یکسال .
• زمان تعویض روغن در مولدهای گازسوز بالای 1000 ساعت یا 2 سال .

لازم به ذکر است در هرسری تعویض روغن، فیلترهای روغن نیز میبایست تعویض‌گردند.

نوع ژنراتور

انواع مختلفی از ژنراتورهای پشتیبان وجوددارد و هر ژنراتور به طور متفاوتی عمل میکند.

پیشنهاد میشود نوع روغن را بر اساس نوع ژنراتور خود و عملکرد آن تهیه کنید.

درجه ویسکوزیته 

تقریباً هر روغن دیزلی که خریداری می‌کنید دارای درجه ویسکوزیته است، که باعث میشود روغن درون ژنراتور بسته به دما رفتار متفاوتی داشته باشد.

به عنوان مثال، در زمستان که هوا سردتر است، درجه ویسکوزیته شروع به افزایش می‌کند و مولکول‌ها شروع به ژل شدن می کنند. در مقابل، در تابستان، ویسکوزیته به دلیل افزایش دما کاهش می‌یابد و باعث می‌شود که مولکول‌ها به طور مکرر جریان خود را متوقف کنند.

مواد افزودنی

علاوه بر بررسی درجه ویسکوزیته روغن، از افزودنی های متعددی نیز برای افزایش و بهبود اثربخشی کلی روغن استفاده می شود.

معمولاً سه افزودنی اصلی در روغن ژنراتور مورد استفاده قرار می‌گیرد . قابلیت تمیز کردن، محافظت در برابر سایش و تقویت‌کننده عملکرد.

این افزودنی‌های روغن برای ژنراتورها برای تمیزکردن، محافظت یا تقویت روغن درون دیزل ژنراتور طراحی شده‌اند تا در عملکرد آن دوام بیشتری داشته باشند، اما همچنین می‌توانند طول عمر بیشتری را برای ماشین‌آلات تضمین کنند.

برندهای معتبر

مانند تقریباً هر چیزی که خریداری می کنید، مارک های شناخته شده و قابل اعتماد اغلب بهترین های موجود در بازار هستند. مارک های قابل اعتماد به معنای روغن با کیفیت و خروجی کارآمدتر برای ژنراتور شما هستند.

1. ویسکوزیته: در شرایط عادی، ویسکوزیته روغن باید تا حد امکان پایین باشد، به شرطی که بتوان قطعات را به طور معمول روغن کاری کرد. برای واحدهایی که تحت بارهای سنگین کارمیکنند، بارها را به طور مکرر تغییر می دهند، مکرراً شروع و متوقف می شوند، یا زمانی که دمای بیرون خیلی بالاست، روغن با ویسکوزیته بالا باید انتخاب شود. روغن دیزل با ویسکوزیته بالا باید در فصل تابستان که دما بالا است استفاده شود، و در فصول سرد سال نیز بصورت برعکس باید انجام شود.
2. پایداری اکسیداسیون: تولیدکنندگان دیزل ژنراتور توصیه‌می‌کنند روغنی را با مقاومت اکسیداسیون قوی انتخاب کنید، زیرا ممکن است روغن در حین کار دستگاه توسط هوا اکسیدشده و سپس خراب شود و روغن خراب‌شده به راحتی اجزای دستگاه را مسدود کرده و بر عملکرد دستگاه تأثیر می گذارد.
3. تراکم: هنگامی که نقطه انجماد روغن بین -35 تا 5 درجه سانتیگراد باشد، سیالیت و فیلترپذیری روغن در دماهای پایین تضمین می شود.
4. نقطه اشتعال: دمای نقطه اشتعال یک شاخص ایمنی مهم در استفاده از روغن موتور است. در انتخاب روغن موتور باید به موضوع نقطه اشتعال روغن موتور توجه شود. روغن موتور با نقطه اشتعال خیلی کم به راحتی تبخیر می‌شود.
5. روغن موتور دیزل برندها و انواع زیادی دارد و شما باید روغن موتور دیزلی مناسب دیزل ژنراتور خود را انتخاب‌کنید.

انتخاب یک روغن موتور با عملکرد خوب می‌تواند تضمین کند که مجموعه دیزل ژنراتور در وضعیت خوبی کارمیکند. بنابراین، سازندگان دیزل ژنراتور به مشتریان یادآوری می‌کنند که برای جلوگیری از اثرات نامطلوب بر عملکرد واحد، نباید روغن دیزل پایین تر را انتخاب کنند.

روغن مخصوص توربو دیزل و برای فصول یا مناطق گرم  ویسکوزیته 20W50 برای فصل سرما یا مناطق سرد ایران با ویسکوزیته 15W40 می‌باشد .

• اکثر مردم فکرمی‌کنند که هر دیزل ژنراتور روغن را تنظیم‌می‌کند یکسان عمل می‌کند، بنابراین برخی از آنها خرید روغن ارزان را انتخاب می‌کنند. با این حال، تفاوت زیادی در کیفیت روغن وجود دارد و روغن با کیفیت پایین عمر مفید کمتری خواهدداشت که باعث می‌شود مجموعه ژنراتور سوخت بیشتری مصرف‌کند و گاز خروجی بیشتری را تخلیه‌کند و عمر مجموعه ژنراتور را کاهش دهد.
• برای انتخاب روغن با ویسکوزیته مناسب، باید با توجه به دمای محلی روغن انتخاب شود. این اشتباه است که فکرکنیم هر چه ویسکوزیته بالاتر باشد بهتراست. از آنجایی که ویسکوزیته بسیار زیاد است، جریان روغن در ابتدا بسیار کند است که به راحتی سایش قطعات را تشدیدمی‌کند.
• استفاده از روغن ارزان تر ممکن است صرفه جویی در هزینه به نظر برسد، اما به هیچ وجه ارزش آن را ندارد، زیرا در دراز مدت فقط هزینه تعمیرات و نگهداری گران تر را به همراه خواهد داشت. استفاده از روغن با کیفیت بالا می‌تواند عمر مجموعه دیزل ژنراتورها را افزایش‌دهد، آلاینده ها را بهتر کنترل کند و هزینه های تعمیر و نگهداری را کاهش دهد.
• عملکرد اصلی روغن این است که مجموعه ژنراتور را روان نگه‌می‌دارد و به حذف گرما کمک‌می‌کند.

• اپراتور باید روغن را بر اساس زمان بندی مشخص تعویض کند. پس از استفاده از روغن با هر کیفیتی، پس از طی زمانبندی مشخص، برخی از نشانگرهای فیزیکی و شیمیایی تغییرمی‌کند که باعث آسیب به موتور و خرابی می شود. بنابراین روغن باید به طور مرتب با توجه به کیفیت روغن تعویض شود.

• موتور نیاز به خنک کردن اجزای داخلی دارد و سیستم خنک کننده اصلی نمی‌تواند این خنک کننده را تامین‌کند. روغن یک وسیله انتقال حرارت عالی است. از طریق تماس با اجزای مختلف، گرما به روغن و سپس به سیستم خنک کننده اصلی در خنک کننده روغن منتقل‌می‌شود.

چگونه روغن مناسب دیزل ژنراتور را انتخاب کنیم؟

روغن موتور بر اساس نوع آن طبقه‌بندی می‌شود و بر اساس منبع آن به سه دسته روغن معدنی سنتی، روغن مصنوعی و روغن نانومتری تقسیم می شود. روغن موتورهای معمولی حاوی مقادیر قابل توجهی ناخالصی‌هایی مانند گوگرد، هیدروکربن‌های واکنش‌پذیر و ناپایدار و سایر آلاینده‌های ناخواسته هستند که با پالایش نفت خام معمولی نمی‌توان آنها را به طور کامل حذف کرد.

روغن موتور مصنوعی دارای خواص روان کنندگی بهتری نسبت به روغن موتورهای معدنی، مقاومت در برابر اصطکاک کمتر، اکسیداسیون کمتر و شویندگی قوی تر است. نقطه ضعف آن این است که سیالیت در دمای پایین و مقاومت در برابر حرارت بدتر از روغن معدنی است.

روغن موتور نانومتری با افزودن افزودنی های نانو و سایر مواد افزودنی به روغن پایه ترکیب می‌شود که می تواند به طور گسترده در سیستم مرطوب کننده موتور احتراق داخلی استفاده شود. هر چه عملکرد بهتر باشد، البته قیمت بالاتری نیز دارد.

با توجه به سطح روغن انتخاب کنید. طبقه بندی استاندارد API، که با S شروع‌می‌شود و با حروف E F G H L M N شروع‌می‌شود.

با توجه به ویسکوزیته روغن انتخاب کنید. انتخاب روغن دیزل ژنراتور باید مطابق با دستورالعمل ها باشد.

افزودنی های روغن نقش مهمی در کمک به تمیز نگه داشتن و محافظت موتور دارند. به همین دلیل است که کمتر از هفت ماده افزودنی به روغن موتور اضافه می کنند تا به موتور شما کمک می کند تا سخت کار کند.

هنگام توسعه دیزل ژنراتورها  یکی از الزامات این بود که روغن‌های با ویسکوزیته پایین‌تر باید همان سطح محافظت از موتور را با روغن‌ها قدیمی داشته باشند.

در حالی که هر دو در مقایسه با روغن‌های نسل قبلی مقاومت اکسیداسیون و کنترل هوادهی بهتری را ارائه می‌دهند، روغن‌های جدید مزیت بیشتری از افزایش مصرف سوخت در موتورهای طراحی‌شده برای استفاده از آن‌ها دارند.

یک عنصر مهم در برآوردن یا فراتر رفتن از الزامات استاندارد هر دو روغن، اضافه کردن افزودنی است. که 15 تا 25 درصد از 3.7 لیتر روغن را تشکیل‌می‌دهد.

 افزودنی ها نقش مهمی در کمک به تمیز نگه داشتن موتور و محافظت از لاک و لجن دارند. آنها همچنین از سایش، گرما و اسیدها محافظت می کنند.

افزودنی ها شامل:

 افزودنی با کیفیت بالا می تواند به روغن موتور دیزل کمک کند تا مصرف سوخت را افزایش دهد، از رسوب جلوگیری کند و جریان و ویسکوزیته مناسب را در دماهای سرد و گرم حفظ کند.

سیستم روغن کاری بخش بسیار مهمی برای مجموعه های دیزل ژنراتور است. درک فرآیند کار سیستم روانکاری به کاربران کمک می کند تا اصول کار تولید برق دیزل را با وضوح بیشتری درک کنند. سیستم روغن کاری سیستم بسیار مهم مجموعه دیزل ژنراتور است.

فرآیند کار سیستم روغن کاری:

روغن موتور مجموعه ژنراتور از طریق دهانه پرکننده سوخت در کنار بدنه موتور (یا روی درب سیلندر) به مخزن روغن موتور دیزل اضافه می شود. روغن از طریق فیلتر روغن به داخل پمپ روغن مکیده شده و خروجی روغن پمپ با لوله ورودی روغن بدنه مجموعه ژنراتور در ارتباط است. روغن از خط ورودی روغن به پایه فیلتر درشت عبور می کند که به دو مسیر تقسیم می شود. بخشی از روغن به فیلتر ریز می رود، مجدداً فیلتر می شود تا تمیزی آن بهبود یابد و سپس دوباره به ظرف روغن جریان می یابد. بیشتر روغن پس از خنک شدن توسط کولر روغن وارد می شود. سپس مسیر اصلی به مسیر های زیر تقسیم می شود:

1. روغن را از طریق دریچه تزریق سوخت به داخل حفره بالای پیستون هر سیلندر تزریق کنید تا پیستون خنک شود و پین پیستون، سوراخ نشیمنگاه پیستون و آستین کوچک روغن کاری شود و همزمان پیستون و رینگ پیستون و آستر سیلندر را روغن کاری کنید.
2. روغن موتور مجموعه ژنراتور وارد یاتاقان اصلی، یاتاقان شاتون و یاتاقان میل بادامک می شود، هر بخش را روغن کاری می کند و به تابه روغن باز می گردد.
3. از مسیر اصلی روغن به سرسیلندر از طریق گذرگاه عمودی روغن بدنه، مجموعه ژنراتور مکانیزم بازوی چرخان سوپاپ را روغن کاری می کند و سپس از طریق سوراخ میله فشار روی سرسیلندر به پایین روغن موتور جریان می یابد.
4. از طریق دریچه تزریق سوخت در محفظه دنده به سیستم دنده اسپری کنید و سپس به مخزن روغن برگردید.

یک شیر محدود کننده فشار روی پمپ روغن مجموعه ژنراتور برای کنترل فشار خروجی پمپ روغن نصب شده است. یک سوپاپ اطمینان روی براکت ژنراتور در انتهای جلوی بدنه ژنراتور تعبیه شده است تا در زمان راه اندازی مجموعه ژنراتور بتوان روغن را به گذرگاه اصلی روغن رساند و از عبور روغن اصلی در زمانی که خنک کننده است اطمینان حاصل کرد. یک شیر تنظیم فشار بر روی مجرای اصلی روغن در سمت راست بدنه دستگاه تعبیه شده است تا فشار روغن مجرای اصلی روغن را کنترل کند تا مجموعه ژنراتور بتواند به طور عادی کارکند. خک کننده روغن همچنین مجهز به سنسور فشار روغن و دمای روغن است. در کل سیستم روانکاری مجموعه ژنراتور، از مخزن روغن به عنوان ظرفی برای ذخیره و جمع آوری روغن استفاده‌می‌شود و از دو پمپ روغن برای گردش روغن استفاده می شود.

• موارد فوق فرآیند کار سیستم روانکاری است که در اکثر مجموعه های دیزل ژنراتور استفاده می‌شود. مخزن خشک می تواند هم زدن و پاشیدن روغن را کاهش دهد و روغن به راحتی خراب نمی شود.
• همچنین می‌تواند ارتفاع موتور دیزل را کاهش دهد و برای مواردی مناسب است که نیاز به شیب عمودی و افقی زیاد است و ارتفاع مورد نیاز مجموعه ژنراتور به ویژه کم است، مانند مخازن،  برخی از مجموعه های ژنراتور ماشین آلات ساختمانی و …

روغن‌های تک درجه ای باعث آسیب جدی در دیزل و تحمیل هزینه تعمیر سنگین می‌شود.